Motor został opracowany przez konstruktorów z Wytwórni Silników Wysokoprężnych w Andrychowie. Odniesieniem były jednostki S320 i S321, które miały dość podobną specyfikację techniczną. Silnik S15 był wykorzystywany przede wszystkim w maszynach rolniczych. Przedstawiamy najważniejsze informacje o jednostce napędowej z Andrychowa.
Dane techniczne – czym charakteryzowała się jednostka napędowa z Andrychowa?
Silnik S15 wyposażono w samoczynny zapłon ze wtryskiem bezpośrednim. Jednostka była napędzana olejem napędowym i osiągała maksymalną moc 11 kW przy 2200 obr./min. oraz maksymalny moment obrotowy 55 Nm przy 1500 obr./min.
Jednocylindrowy silnik S15 miał poziomy układ cylindrów ze średnicą 102 mm, a także skokiem tłoka 120 mm i pojemności skokowej 980 cm³. Konstruktorzy z zakładów Andoria zdecydowali się na zastosowanie górnozaworowego rozrządu i rozruchu ręcznego.
Eksploatacja silnika S15
W silniku S15 zastosowano smarowanie rozbryzgowe i obiegowe pod ciśnieniem. Maksymalna ilość oleju w silniku plasowała się w przedziale od 4 do 6 litrów ze zużyciem 4,1g/kWh. Konstruktorzy jednostki zdecydowali się również na zamontowanie zębatej pompy oleju.
Jeżeli chodzi o kwestie związane z chłodzeniem, to zastosowano odmianę wodną przez odparowanie, a pojemność zbiornika wynosiła 24 litry. Zalecano temperaturę roboczą mieszczącą się w przedziale od 80°C do 95°C.
Zasilanie paliwem – rozwiązania konstrukcyjne
Do silnika S 15 mógł być używany olej napędowy o zawartości siarki na poziomie maksymalnie 1%. Zastosowano sekcyjną pompę paliwa oraz wtryskiwacz czopikowy typu WJ150.8. Konstruktorzy wyposażyli tę jednostkę również w papierowy filtr typu WP111X.
Silnik 1HC102/R1 – wersja motoru z elektrycznym osprzętem
W przypadku odmiany 1HC102/R1 zastosowano parę zmian, związanych z montażem osprzętu elektrycznego. Ten silnik S15 wyposażono w rozrusznik lewoobrotowy R5K o mocy 1,32 kW. W skład osprzętu wchodziła także prądnica o mocy 120 W, akumulator 12 V, 120 Ah i tablicę elektryczną z regulatorem napięcia, amperomierzem oraz skrzynką bezpieczników.
W jakich maszynach stosowano silnik S15?
Jednostka napędowa znajdowała szerokie zastosowanie w gospodarstwach rolnych. Wykorzystywano ją również przy pracach porządkowych, a także na budowach. Tym samym silnik S15 napędzał młockarnie, młyny i prasy oraz maszyny (rozsypywacze i pługopiaskarki).
Silnik spalinowy bardzo dobrze sprawdzał się w podstawowych pracach. Nie zawodził również przy niższych temperaturach i był łatwy w naprawie. Silnik S-15 generował jednak sporo nieczystości. Najpopularniejszym przykładem zastosowania opisanej konstrukcji był kultowy traktor „SAM”, w którym zamontowano jednostkę 1HC102/R1.
Fot. główne: Topory via Wikipedia, CC BY-SA 4.0