Każdy samochód ma ją w sobie, nawet jeśli jest automatyczna. Skrzynia biegów to jedna z podstawowych części auta, bez której pojazd nie będzie w stanie poruszać się w poprawny sposób. Na popularności wciąż zyskują skrzynie automatyczne, jednak nie da się ukryć, że i manualne mają całe rzesze swoich fanów. Jak działa ręczna skrzynia biegów? Jaka jest najwygodniejsza i jaka najrzadziej się psuje? To powinieneś wiedzieć, jeszcze zanim zdecydujesz się na swój pierwszy samochód. Tylko wtedy będziesz w stanie idealnie dopasować zakup do swoich własnych potrzeb. Wrzucaj z nami wyższy bieg i czytaj!
Skrzynia biegów – budowa
Współcześnie konstruowane skrzynie biegów mają być jak najmniejsze i jak najlżejsze, a jednocześnie zachować trwałość. We wnętrzu konstrukcji można znaleźć trzy wałki:
- pośredni;
- sprzęgłowy;
- główny.
Znajdujące się na wałku w sprzęgle koło zębate przekazuje napęd na ten pośredni. To na nim oraz na wałku głównym będziesz mógł znaleźć pary kół, które odpowiadają biegom samochodów. Najczęściej w pojazdach osobowych jest ich sześć albo siedem (wraz z biegiem wstecznym). Jeśli włączysz któryś z nich, koła zębate pozostałych rozłączają się i pozwalają skrzyni prawidłowo działać.
Zadania skrzyni biegów – za co odpowiada ten element?
Skrzynia biegów pozwala na płynną zmianę przełożenia. Dzięki temu maszyna może znacznie bardziej wydajnie przekazać moc, którą wytwarza silnik. Pozwoli to zachować jak najniższe obroty przy rosnącej prędkości twojego pojazdu, a co za tym idzie – samochód będzie poruszał się ciszej, mniej palił i wolniej się zużywał. Gdy tylko masz taką możliwość, używaj jak najwyższego biegu. Pamiętaj jednak, że jeśli samochód będzie poruszał się zbyt wolno na najwyższych przełożeniach, prawdopodobnie szybko zgaśnie.
Rodzaje skrzyń biegów w samochodzie
We współczesnych samochodach możesz znaleźć kilka odmian skrzyni biegów. To, jaka będzie ci najbardziej odpowiadać, zależy od twoich preferencji jazdy oraz umiejętności. Można podzielić je przede wszystkim na:
- manualne;
- automatyczne stopniowe;
- półautomatyczne stopniowe;
- bezstopniowe.
Młodzi kierowcy bardzo często preferują skrzynie automatyczne, które nie wymagają dodatkowego skupienia się na zmianie biegów. Starsi z kolei częściej wybierają manualne, które pozwalają na większą kontrolę nad pojazdem – jego spalaniem, przyspieszeniem czy obrotami.
Sześciobiegowa skrzynia biegów – jakie auta ją mają?
Samochody miejskie mają niewiele koni mechanicznych. Przy prędkości 120-140 km/h ich obroty są na tyle wysokie, że szósty bieg w tym przypadku jest zbędny. To sprawia, że w tego typu tanich pojazdach zazwyczaj nie znajdziesz sześciobiegowej skrzyni. Jednak już w nieco mocniejszych samochodach (np. o mocy 115-120 KM) sześciobiegowa skrzynia biegów może być naprawdę przydatna, ponieważ pozwala na znacznie oszczędniejszą jazdę. Sprawdzaj przed zakupem auta, z ilu biegów będziesz mógł skorzystać, ponieważ przy mocnych jednostkach napędowych ma to duże znaczenie.
Manualna skrzynia biegów – zalety
Skrzynia biegów manualna jest wybierana z kilku powodów, jednak podstawowym jest bez wątpienia możliwość jej obsługi przez kierowcę. Z jednej strony jest to może drobne utrudnienie, które wymaga skupienia na dodatkowej czynności, ale z drugiej – pozwala na idealne dopasowanie prędkości do obrotów samochodu. Tak duża kontrola może być istotna np. na nieco trudniejszych trasach. Co jeszcze przemawia za ręczną skrzynią biegów? Jest prostsza w budowie i wytrzyma nawet 150 tys. km. Będzie również tańsza i łatwiejsza w naprawie, dlatego możesz na nią zwrócić uwagę, jeśli zależy ci na tańszej eksploatacji.
Automatyczna skrzynia biegów – zalety
Automatyczną skrzynię biegów wybierają osoby, które cenią sobie prostotę i wygodę w trakcie jazdy. Automat doskonale sprawdza się szczególnie w przypadku pojazdów miejskich, gdy kierowca zwykle nie wybiera się poza obszar zabudowany. W mieście i tak nie rozwiniesz wysokich prędkości, a regularna zmiana biegu – to na wyższy, to na niższy – może być uciążliwa. Rozwój technologii sprawia także, że automaty rzadziej się psują i są coraz trwalsze. Jeśli stawiasz na nowy samochód, warto się nad nimi zastanowić. Taka skrzynia biegów daje też większe bezpieczeństwo, ponieważ kierowca może skupić się na drodze.
Jakie są wady automatycznej skrzyni biegów?
Nie da się jednak ukryć, że nawet nowe automatyczne skrzynie biegów mają także swoje wady:
- są mniej wytrzymałe od manualnych;
- są mniej oszczędne;
- zwykle zużywają więcej paliwa.
Jakby tego było mało, w ich przypadku należy szczególnie dbać o wymianę oleju w przekładni, o czym łatwo zapomnieć. Skrzynia manualna może być lepsza od automatu dla początkujących kierowców, którzy muszą się nauczyć dobrych nawyków i dbałości o auto.
Ile kosztuje wymiana skrzyni biegów?
Awaria skrzyni biegów nie zawsze wiąże się z jej całkowitą wymianą. W większości przypadków zapłacisz około 500 złotych za naprawę. Jeśli jednak skrzynia zupełnie się zużyje i będziesz musiał kupić nową, cena może wzrosnąć do 1-2 tys. złotych. Wiele zależy od modelu twojego auta. Nie zapominaj, że z im droższy jest twój samochód, tym wyższa będzie kwota za wymianę. Na cenę ma wpływ także z popularność samochodu. Jeśli twój model można często zauważyć na ulicach, części będą łatwiej dostępne, a co za tym idzie – znacznie tańsze od skrzyń do innych pojazdów.
Na pytanie, czy lepsza będzie skrzynia biegów manualna, czy automatyczna, nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Wiele zależy od doświadczenia i przyzwyczajeń kierowcy. Obydwa rozwiązania mają swoje lepsze i gorsze strony. Ponad wszelką wątpliwość można jednak stwierdzić, że to, w jaki sposób zmieniasz biegi, ma bardzo duży wpływ na stan pojazdu i koszt jego eksploatacji.