Każdego roku niesprawny układ hamulcowy doprowadza do niebezpiecznych wypadków. W 2018 roku fatalnym skutkiem zaniedbań było aż 38 zdarzeń drogowych, które doprowadziły do śmierci 7 osób i obrażeń u 55. To dobitnie pokazuje, że hamulec w samochodzie musi poprawnie działać. Aby mieć pewność, że ten element twojego auta jest sprawny, musisz dowiedzieć się, jak jest zbudowany cały układ i z jakimi problemami najczęściej borykają się pojazdy osobowe. Poznaj budowę układu hamulcowego i jego elementy. Dzięki temu będziesz świadomym i odpowiedzialnym kierowcą, który dba o bezpieczeństwo swoje i innych uczestników ruchu. Przeczytaj nasz artykuł!
Układ hamulcowy – budowa
Układ hamulcowy w samochodach raczej nie jest zbyt skomplikowany. To sprawia, że nawet amator może dość dobrze go poznać i zrozumieć jego działanie. Hamulce psują się stosunkowo rzadko, jednak powinieneś regularnie sprawdzać ich stan. Najpierw musisz wiedzieć, jak zbudowany cały mechanizm. Układ hamulcowy w samochodzie składa się z:
- pompy hamulcowej,
- serwa hamulcowego,
- pompy ABS,
- przewodów hamulcowych,
- zacisków hamulcowych,
- tarcz i klocków.
Najszybciej zużywają się te ostatnie elementy, dlatego w trakcie użytkowania auta należy zwracać na nie szczególną uwagę i je wymieniać, jeśli jest taka potrzeba. Tarcze są przymocowane do piasty koła i to właśnie one odpowiadają za zatrzymywanie samochodu.
Jak działa układ hamulcowy w samochodzie?
Każdy model auta ma nieco inną konstrukcję, jednak jest pewna ogólna zasada działania całego układu. Współcześnie większość pojazdów korzysta z prawa Pascala, które określa ciśnienie w płynie. Zostało sformułowane w połowie XVII wieku, jednak ma zastosowanie do dzisiaj. Standardowy układ hamulcowy ma więc stałe ciśnienie w układzie hydraulicznym. W ten sposób zwiększa wielokrotnie nacisk na elementy robocze i jest w stanie skutecznie zatrzymać nawet rozpędzony samochód.
Układ hamulcowy – różne sposoby uruchamiania
Układ hamulcowy może mieć różną budowę. Dlatego często dzieli się go według sposobu uruchamiania. Można wydzielić układ hydrauliczny, mechaniczny, pneumatyczny i mieszany. Niezależnie jednak od tego, z jakim dokładnie ma się do czynienia, jego działanie w gruncie rzeczy pozostaje podobne. Różnice mogą jednak wpłynąć na sposób naprawy czy koszty wymiany części.
Układ hamulcowy i elementy, które często się psują
Do popularnych awarii zalicza się problem z pompą rozdzielacza lub z jej przewodami. Te mogą się przedziurawiać, a na całej konstrukcji może pojawić się rdza. To dotyczy głównie starych pojazdów, które są np. narażone na wilgoć. W zaciskach hamulcowych znajdują się także tłoczki, które mogą powodować problemy. Jeśli się zatną lub zaczną zacierać, wówczas klocek hamulcowy może nie być w stanie docisnąć się do tarczy. W efekcie nie będziesz w stanie zatrzymać samochodu.
Hamulce samochodowe – sprawdzaj regularnie płyn!
Aby twój pojazd działał w pełni poprawnie, wszystkie jego elementy muszą być w dobrym stanie. Musisz zadbać także o znajdujący się w układzie hamulcowym płyn. To on przekazuje ciśnienie tworzone w pompie aż do zacisków czy cylinderków hydraulicznych. To jednak nie wszystko! Jego właściwości pozwalają spowolnić korozję. Powinieneś wymieniać płyn regularnie, ponieważ z czasem pojawia się w nim coraz więcej wody, a w związku z tym substancja przestaje spełniać swoje zadanie. Nie dopuść także do wycieków płynu, bo zmniejszenie ciśnienia w układzie może natychmiast spowodować, że cały układ przestanie działać.
Układ hamulcowy wymaga odpowiedniego płynu
Jeśli nie takiej masz potrzeby, nie zmieniaj marki płynu hamulcowego. Zawsze stosuj ten, który jest polecany przez producenta samochodu, ponieważ najprawdopodobniej będzie on najlepiej współpracował z twoim pojazdem. Nie zapominaj, że występują różne ich klasy, gęstości czy nawet składy. To sprawia, że nie wszystkie z nich w odpowiedni sposób zadziałają w twoim aucie. Stawiaj zawsze na płyny najwyższej jakości, jeśli chcesz dbać o żywotność układu hamulcowego w twoim aucie.
Co oznacza twardy hamulec? To ważny objaw
Sprawny układ hamulcowy oznacza, że wszystko działa płynnie, dlatego pedał odpowiadający za zwalnianie powinien dać się wciskać z delikatnym oporem. Jeśli więc zauważysz twardy hamulec, reaguj natychmiast. Najczęściej źródłem pojawienia się tego problemu jest stary płyn hamulcowy, który od dawna nie był wymieniany. Jednak może to też oznaczać poważniejsze problemy, np. zapieczone tłoki w zaciskach hamulcowych. Układ hamulcowy, w którym pojawi się ten problem, prawdopodobnie przez dłuższy czas nie był odpowiednio konserwowany. Czasem jednak może się okazać, że nie zostały wymienione gumowe osłony tłoczków.
Układ hamulcowy samochodu a miękki pedał
Zdarza się, że układ hamulcowy ma nie twardy, ale zbyt miękki pedał. Na to też musisz zwrócić uwagę, ponieważ taki problem może oznaczać, że auto zapowietrzyło się. Mogło do tego dojść np. w trakcie naprawy, gdy mechanik nie odpowietrzył dobrze pojazdu. Jak poradzić sobie z tym problemem? Jeśli w aucie masz system ABS, musisz włączyć silnik i do oporu wciskać pedał hamulca. Prawdopodobnie będziesz musiał wykonać kilkanaście powtórzeń, aby wyrównać poziom ciśnienia. Nie zapomnij, że pompa hamulcowa nie powinna działać dłużej niż dwie minuty. Inaczej grozi jej przegrzanie.
Hamulce w samochodzie i częste błędy mechaników z nimi związane
Nawet profesjonalny i dokładny mechanik może się czasem pomylić. Z tego powodu warto znać popularne błędy, jakie zdarzają się przy naprawie układu hamulcowego. Jednym z nich jest nieodpowiednie oczyszczanie piasty koła przy wymianie tarcz. Jak należy to robić? Trzeba wyczyścić piasty, korzystając ze specjalnie przygotowanych do tego narzędzi. Innym z częstych zaniedbań jest brak kontroli przewodów hamulcowych. W niektórych pojazdach powinno się je sprawdzać co najmniej raz na 10 lat, dlatego jeśli masz starsze auto, koniecznie o tym pamiętaj.
Układ hamulcowy to niezwykle istotny mechanizm w każdym aucie. Musisz kontrolować jego stan i dbać o to, by był w pełni sprawny. Zwłaszcza w niespodziewanych sytuacjach na drodze docenisz swoją wcześniejszą troskę o hamulce. O wypadek wcale nietrudno, a działający układ na pewno znacznie poprawi twoje bezpieczeństwo podczas jazdy.