Pracodawcy powinni dowiedzieć się, jak według nowych zasad powinno się ewidencjonować czas pracy kierowców. 2024 rok przynosi zmiany w tej kwestii. Przeczytaj, jakie!
Czas pracy kierowcy – 2024, czyli nowe regulacje
Zmiany wprowadzone w 2024 roku dotyczą najważniejszych obszarów związanych z czasem pracy kierowców. Z tego powodu kluczowe jest to, aby zapoznali się z nimi wszyscy pracodawcy zajmujący się spedycją, a także przydzielający zatrudnionym osobom obowiązki związane z prowadzeniem pojazdu. Warto zaznaczyć, że nowe zasady dotyczą osób prowadzących zarówno samochody ciężarowe, jak i osobowe. Jeśli chodzi o czas pracy kierowcy, 2024 niesie wiele nowości. Przepisy dotyczą:
- zasad związanych z podziałem przerw – ich wykorzystywania, a także wyliczania dziennego czasu prowadzenia pojazdu przez kierowców wykonujących przewozy regularne na trasach do 50 km (obowiązują od pierwszego marca 2022 r.);
- zmian treści ewidencji czasu pracy i wydłużenia okresu ich przechowywania (obowiązują od 29.05.2022 r.);
- zmian ujęcia okresu z ograniczonym czasem pracy w momencie, kiedy jest wykonywana w porze nocnej (obowiązują od 02.02.2022 r.);
- stosowania zwolnień podatkowych i składkowych do części wynagrodzenia kierowców, którzy wykonują przewozy międzynarodowe (obowiązuje od 02.02.2022 r.);
- redefinicję podróży służbowej kierowców i wyraźne wyłączenie świadczeń z tytułu podróży służbowych w przypadku przewozów międzynarodowych (obowiązuje od 02.02.2022 r.).
Jakie podmioty powinny przestrzegać ustawy o czasie pracy kierowców?
Dokładne informacje można znaleźć w definicji UCKP z rozporządzenia 561. Można się z niej dowiedzieć, że przewóz drogowy oznacza każdą podróż odbywaną w całości lub części po drogach publicznych przez pojazd, z ładunkiem lub bez używany do przewozu osób bądź rzeczy. Oznacza to, że do przepisów muszą się stosować nie tylko kierowcy pojazdów powyżej 3,5 t, czy używanych do przewozu więcej niż 9 osób – łącznie z kierowcą, zatrudnionych przez przedsiębiorstwa transportowe, ale również osoby takie, jak chociażby kierowca auta osobowego, który jest zatrudniony przez urząd gminy lub stowarzyszenie.
Jakie regulacje nie dotyczą kierowców nieobjętych rozporządzeniem 561?
Z kolei nieco inne zasady będą dotyczyć kierowców, którzy nie zaliczają się do założeń opisanych w rozporządzeniu nr 561/2006. Są to kierowcy mniejszych pojazdów, a także pracownicy organów władzy publicznej.
Zwolnienie z art. 12 ust. 2 UCPK
Osób z tej grupy nie dotyczą ograniczenia maksymalnego czasu pracy w konkretnym tygodniu do 60 godzin. W ich przypadku stosowana jest wyłącznie zasada ogólna. Według niej tygodniowy czas pracy kierującego (wraz z godzinami nadliczbowymi) nie może przekraczać 4 miesięcy. Tym samym umożliwiono wydłużenie okresu wykonywania obowiązków przez zatrudnionego w wybranych tygodniach do więcej niż 60 godzin.
Zwolnienie z art. 12 ust. 3 UCPK
Kolejną kwestią jest to, że osoby niezaliczające się do rozporządzenia 561 nie obejmują warunki związane z rozliczaniem czasu pracy, gdzie bierze się pod uwagę przepracowane godziny w ramach wszystkich stosunków pracy.
Zwolnienie art. 13 ust. UCPK
Oprócz tego grupy nie dotyczą zasady odnoszące się do prawa dodatkowej przerwy przeznaczonej na odpoczynek, które przysługują kierowcom po kolejnych 6 godzinach wykonywania swoich obowiązków:
- jeżeli ich wymiar jest nie krótszy niż 30 minut;
- ich praca nie przekracza 9 h w wymiarze nie krótszym niż 45 minut.
Zwolnienie z art. 21 i 23 UCPK
Zanim przejdziemy do kolejnych zmian w czasie pracy kierowcy, czas na opis kolejnych zwolnień z przepisów UCPK. Kolejną kwestią jest zwolnienie z ograniczenia wymiaru czasu pracy między dwoma okresami odpoczynku do 10 godzin, gdy praca jest wykonywana w porze nocnej. Jeszcze jedna rzecz to brak obowiązku pozyskania od kierującego oświadczenia na piśmie, w którym wpisano wymiar zatrudnienia u innego pracodawcy lub zamieszczono informacje o byciu niezatrudnionym.
Co kwalifikuje się jako podróż służbowa?
Dotyczą tego zmiany wprowadzone w 02.02.2022 roku. Określają, że za podróż służbową kierowcy uznaje się dosłownie każdy obowiązek pracowniczy, który jest wykonywany w ramach krajowych przewozów drogowych i polega na poleceniu pracodawcy.
Może to być wyjazd poza miejscowość, o której mowa w art. 2 pkt 4 lit. a UCPK lub przewóz drogowy poza miejscowość wspomnianą w art. 2 pkt 4 lit. A UCPK. W rozumieniu przedstawionych przepisów jest to lokalizacja siedziby pracodawcy, który wydaje polecenia kierującemu lub miejsca prowadzenia działalności przez zatrudniającego – filii, przedstawicielstwa i oddziałów.
Zmiany w ewidencji czasu pracy kierowców – na czym polegają?
W dniu 29.05.2022 roku aktywowano przepisy regulujące ewidencję czasu pracy zatrudnionych w przedsiębiorstwie kierowców. Zmiany narzucają na pracodawcę nowe obowiązki w celu dokładnego ustalenia wynagrodzenia zatrudnionych, a także innych świadczeń związanych z pracą – informacje znajdują się w art. 25 ust. 1 UCPK.
Jedną z ważniejszych wiadomości jest to, że dokładnie wskazano, iż nie ewidencjonuje się czasu pracy w stosunku do kierowców:
- objętych zadaniowym czasem pracy;
- zatrudnionych otrzymujących ryczałt za godziny nadliczbowe lub za wykonywanie swoich obowiązków w porze nocnej.
Mają dla nich być prowadzone indywidualne karty ewidencji nieobecności pracownika z podziałem na rodzaj i wymiar wykonywanych obowiązków.
Jakie kwestie powinien zapisać w ewidencji czasu pracy zatrudniający?
- Spis powinien obejmować dokładną liczbę przepracowanych godzin, a także czas rozpoczęcia i zakończenia wykonywania obowiązków.
- Musi być uzupełniony o wymiar czasu przepracowanego w porze nocnej, a także uwzględniać godziny nadliczbowe i dni wolne od pracy z oznaczeniem tytułu ich udzielenia.
- Oprócz tego pracodawca powinien wykazać liczbę godzin dyżuru, a także czas rozpoczęcia i zakończenia zmiany ze wskazaniem, czy są to obowiązki wypełniane w domu, na przykład obsługa linii telefonicznej firmy.
- Całość ma być uzupełniona o wskazanie rodzaju i wymiaru usprawiedliwionych nieobecności w pracy.
Co trzeba uwzględnić, ewidencjonując czas pracy kierowców w 2024 roku?
Zatrudniający musi uwzględnić w spisywanych dokumentach zapisy na wykresówkach, wydruki danych z karty kierowcy i tachografu cyfrowego, a także pliki, które będą z niego pobrane. Pracodawca powinien również zawrzeć inne dokumenty potwierdzające czas i rodzaj wykonywanych obowiązków.
W przypadku zapisów dotyczących czasu pracy zatrudniający będzie musiał spisywać je w formie papierowej lub elektronicznej i udostępniać kierowcy na jego wniosek, a także przechowywać przez 10 lat po zakończeniu rejestrowania informacji o czasie pracy kierowcy. 2022 rok przyniósł zmiany, które wydłużają okres przechowywania ewidencji czasy pracy aż o 7 lat względem starych przepisów.