Zastanawiasz się, jaka kara grozi kierowcy za potrącenie pieszego? Jakie są obowiązki pieszego i kierowcy przed przejściem dla pieszych? Przeczytaj nasz artykuł i dowiedz się, kiedy pieszy odpowiada za wypadek, a kiedy kierowca.
Potrącenie pieszego – czyli kogo dokładnie?
Określenie „pieszy” zdaje się mieć bardzo prostą definicję, dotyczącą po prostu osób poruszających się pieszo, bez wsparcia żadnym środkiem transportu. Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 roku Prawo o ruchu drogowym, art. 2 pkt 18 wskazuje ją jednak zgoła inaczej. Zgodnie z jego treścią pieszy to:
- osoba znajdująca się na drodze poza pojazdem niebędąca w trakcie wykonywania pracy,
- osoba prowadząca, ciągnąca lub pchająca rower,
- osoba prowadząca, ciągnąca lub pchająca motorower,
- osoba prowadząca, ciągnąca lub pchająca motocykl,
- osoba prowadząca, ciągnąca lub pchająca wózek dziecięcy,
- osoba prowadząca, ciągnąca lub pchająca wózek inwalidzki,
- osoba prowadząca, ciągnąca lub pchająca wózek podręczny,
- osoba w wieku do 10 lat kierująca rowerem, przebywająca pod opieką osoby dorosłej.
Okazuje się więc, że potrącenie pieszego na pasach może dotyczyć rowerzystów czy motocyklistów prowadzących swoje pojazdy, a nawet nieletniego do 10. roku życia jadącego na rowerze. Jak wygląda sprawa z prawną definicją przejścia dla pieszych? W tym przypadku kwestia jest mniej rozbudowana. Pkt 11 art. 2 ww. ustawy określa je jako powierzchnię jezdni, drogi dla rowerów lub torowiska, która jest przeznaczona do przechodzenia przez pieszych i oznaczona przy tym odpowiednim znakiem drogowym.
Jakie są obowiązki pieszego i kierowcy przed przejściem dla pieszych?
Przed przejściem do omówienia konsekwencji za potrącenie pieszego warto wskazać obowiązki obu stron dotyczące zachowania na drodze:
- pieszy podczas przechodzenia przez przejście dla pieszych jest zobowiązany zachować szczególną ostrożność oraz stosować się do przepisów wskazanych w art. 13 i 14 ww. ustawy. Pieszy ma pierwszeństwo przed pojazdem;
- kierowca, który zbliża się do przejścia dla pieszych, jest zobowiązany zachować szczególną ostrożność, przede wszystkim zwolnić. Ma obowiązek ustąpić pierwszeństwa pieszemu.
Jaka kara obowiązuje za potrącenie pieszego na pasach?
Szukasz przepisów prawnych dotyczących kary za potrącenie na pasach? Przenieś się z ustawy Prawo o ruchu drogowym do Kodeksu Karnego, a dokładniej art. 177 – Spowodowanie wypadku w ruchu. Jakie konsekwencje czekają winnego kierowcę?
- Kara pozbawienia wolności do lat 3 – w przypadku (chociażby nieumyślnego) naruszenia zasad bezpieczeństwa, którego skutkiem jest lekki i średni uszczerbek na zdrowiu innej osoby,
- kara pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat – gdy następstwem wypadku jest śmierć lub ciężki uszczerbek na zdrowiu innej osoby,
- zaostrzenie karalności (art. 178. § 1) – gdy sprawca w momencie spowodowania wypadku był nietrzeźwy lub pod wpływem środka odurzającego albo po jego spowodowaniu zbiegł z miejsca zdarzenia, sąd do górnej granicy przewidzianej kary pozbawienia wolności (nie niższej niż 2 lata) dodaje jej połowę,
- zakaz prowadzenia pojazdu (art. 42. § 2) od 3 lat do zakazu dożywotniego (gdy spowodował wypadek śmiertelny albo ciężki uszczerbek na zdrowiu lub sprawca zostaje skazany ponownie), (§ 3) w przypadku nietrzeźwości, bycia pod wpływem środków odurzających lub ucieczki z miejsca zdarzenia.
Wysokość kar jest więc zróżnicowana i zależna przede wszystkim od okoliczności oraz skutków zdarzenia. Niejednokrotnie orzekane są kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonywania. Co więcej, zakaz prowadzenia pojazdów może zostać uchylony.
Jakie okoliczności mają wpływ na karę za potrącenie pieszego?
Sąd bierze pod uwagę każdy przypadek indywidualnie. Na jakie czynniki zwraca uwagę?
- Trwałość uszczerbku na zdrowiu – w przypadku rozstroju zdrowia poniżej 7 dni sprawca może odpowiadać za wykroczenie, a nie przestępstwo,
- stopień odpowiedzialności pieszego – jego zachowanie jest nie bez znaczenia, o czym więcej opowiemy w opowiednim punkcie artykułu,
- zachowanie kierowcy po wypadku – ucieczka z miejsca zdarzenia vs wezwanie pomocy i jej zaoferowanie,
- stan trzeźwości kierowcy i pieszego,
- stosowanie się do przepisów kierowcy i pieszego,
- brawura jazdy kierowcy, szczególnie w stosunku do obowiązujących ograniczeń prędkości i panujących warunków pogodowych,
- stosowanie się do zasady ograniczonego zaufania,
- stan techniczny samochodu,
- celowość wystąpienia sytuacji niebezpiecznej (potrącenie z premedytacją, celowe wybiegnięcie przed maskę samochodu).
Ciężki uszczerbek na zdrowiu pieszego – kiedy ma miejsce?
Jak mówią przepisy, za potrącenie pieszego, którego konsekwencje to jego śmierć albo ciężki uszczerbek na zdrowiu, sprawcę może czekać kara pozbawienia wolności do 8 lat. Śmierć jest terminem w pełni zrozumiałym, co jednak kryje się pod określeniem „ciężki uszczerbek na zdrowiu”? Wyjaśnia to art. 156. Kodeksu Karnego – Spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Definiuje on takie sytuacje jak:
- pozbawienie osoby wzroku,
- pozbawienie osoby słuchu,
- pozbawienie osoby zdolności mówienia,
- pozbawienie osoby płodności,
- ciężkie kalectwo,
- ciężka choroba nieuleczalna albo długotrwała,
- choroba realnie zagrażająca życiu,
- trwała choroba psychiczna,
- całkowita albo znaczna niezdolność do pracy,
- trwałe, istotne oszpecenie albo zniekształcenie ciała.
Wyświetl ten post na Instagramie
Potrącenie pieszego z jego winy – kiedy pieszy odpowiada za wypadek?
Przyczyny potrącenia pieszego to niejednokrotnie zbyt duża prędkość, sprawdzanie systemu GPS, pisanie SMS-a, nietrzeźwość, zaśnięcie za kierownicą czy nawet omdlenie.
Nie oznacza to jednak, że w każdej sytuacji winny będzie ten uczestnik ruchu, który prowadzi samochód. Choć bywa rzadsze, możliwe jest także potrącenie pieszego z jego winy. Sąd może orzec też współwinę (przyczynienie – wina jest obustronna lub większa po jednej stronie).
Kiedy pieszy może odpowiadać, całkowicie lub częściowo, za wypadek? Przede wszystkim wówczas, gdy nie stosuje się do przepisów wskazanych w art. 13 i 14 ww. ustawy Prawo o ruchu drogowym. To między innymi:
- nagłe wtargnięcie na jezdnię (wejście bezpośrednio pod jadący pojazd; przechodzenie przez jezdnię w miejscu o ograniczonej widoczności; wejście na jezdnię spoza innego pojazdu, np. autobusu lub innej przeszkody, która ogranicza widoczność kierowcy; zatrzymywanie się na jezdni lub torowisku; nagłe przebieganie przez jezdnię lub torowisko),
- przechodzenie przez jezdnię lub torowisko w niedozwolonych miejscach (pozbawionych „zebry” czy odpowiednich znaków drogowych),
- przechodzenie przez jezdnię lub torowisko na czerwonym świetle,
- poruszanie się po jezdni zamiast po wyznaczonym chodniku czy poboczu,
- słuchanie muzyki, rozmawianie przez telefon czy wpatrywanie się w ekran urządzenia podczas przechodzenia przez jezdnię lub torowisko,
- brak odblasków w porach wieczornych i nocnych w terenie niezabudowanym,
- przebywanie pod wpływem alkoholu lub innych środków odurzających,
- celowe wtargnięcie pod samochód.
Odszkodowanie za potrącenie pieszego – kiedy przysługuje pieszemu, a kiedy kierowcy?
Sam tytuł tego punktu może być dla niektórych osób zaskakujący. Odszkodowanie za potrącenie pieszego należące się kierowcy? Tak, takie sytuacje są możliwe! W pierwszej kolejności omówimy właśnie ten przypadek.
Odpowiedzialność pieszego
Kierowca poruszał się zgodnie z przepisami. Przed przejechaniem przez przejście dla pieszych stosownie zwolnił. Po upewnieniu się, że żaden pieszy nie ma w zamiarze przejścia przez drogę, wjechał na pasy. W tym momencie ze znajdującego się po prawej stronie jezdni parku wybiegł pieszy, chcąc zdążyć na autobus podjeżdżający na przystanek.
Wpadł prosto pod koła samochodu. Tym samym doznał uszczerbku na zdrowiu i spowodował wybicie lewego reflektora pojazdu oraz lekkie wgniecenie zderzaka. Samochód wymaga naprawy.
Sąd i policja niewątpliwie orzekną w tym przypadku całkowitą winę pieszego. Wówczas kierowca może oczekiwać od niego pokrycia kosztów naprawy pojazdu. Jeśli kierowca ma ubezpieczenie OC w życiu prywatnym, może zgłosić szkodę właśnie z tej polisy. Jeżeli nie, może zgłosić roszczenie bezpośrednio do pieszego.
Odpowiedzialność kierowcy
Z kolei odszkodowanie za potrącenie należące się pieszemu będzie przysługiwało w sytuacji, gdy to kierowca odpowiada za spowodowanie wypadku (np. ruszył, gdy pieszy prawidłowo przechodził przez pasy, choć wcześniej się zatrzymał). Może rościć o zadośćuczynienie między innymi za uszczerbek na zdrowiu (w tym starać się o rentę), rozstrój psychiczny czy uszkodzone mienie (przeprowadzany rower, okulary, telefon etc.).
Odpowiedzialność obu stron
W przypadku przyczynienia którejś ze stron ubezpieczyciel może wypłacić niższe odszkodowanie albo całkowicie odstąpić od wypłaty. Zależnie od sytuacji może być także możliwe zgłoszenie roszczeń przez obie strony u obu ubezpieczycieli. Jak widać, każdy przypadek powinien być analizowany indywidualnie.
Najczęściej zadawane pytania
Co grozi kierowcy za potrącenie pieszego na pasach 2024?
W zależności od sytuacji i skutków zdarzenia kierowcy może być postawiony zarzut popełnienia wykroczenia (w przypadku kolizji) lub przestępstwa (w sytuacji wypadku). Za potrącenie pieszego w kolizji kierującemu grozi mandat, który może wynieść nawet 2500 złotych. Potracenie pieszego w wypadku niesie za sobą znacznie surowsze konsekwencje – utratę prawa jazdy lub nawet pozbawienie wolności.
Co zrobić po potraceniu pieszego?
Gdy doszło do sytuacji potrącenia pieszego, przede wszystkim należy udzielić pomocy poszkodowanym. Należy też wezwać policję i karetkę oraz zabezpieczyć miejsce zdarzenia. Nie powinno się jednak zmieniać ustawienia samochodu, zbierać z jezdni szkła, kawałków zderzaków ani innych elementów. Świadkowie zdarzenia powinni poczekać na przyjazd policji, aby złożyć zeznania.
Czy za potrącenie pieszego na pasach zabierają prawo jazdy?
Policja może zatrzymać prawo jazdy kierującego biorącego udział w potrąceniu pieszego.