Oznaczenie opon – dlaczego warto się znać na tych parametrach?
205/45, 91T albo R16 – każde z tych oznaczeń występuje na oponach samochodowych w przeróżnych konfiguracjach. Miłośnicy niskiego prześwitu często zakładają ogumienie o jak najniższym profilu. Są też tacy, którym zależy na wolniejszym ścieraniu się bieżnika i dobrej przyczepności na mokrej nawierzchni. Żeby wiedzieć, czy dany wariant ma pożądane cechy, powinieneś przejrzeć oznaczenie opon przed zakupem. Tylko wtedy będziesz wiedział, jaki model nadaje się do twojego pojazdu. Zacznijmy od rozmiaru.
Jak czytać rozmiar opon?
To zdecydowanie podstawowy wymiar, na jaki powinieneś zwrócić uwagę podczas zakupu ogumienia. Pełna wartość tego oznaczenia opon przedstawiona jest we wzorze:xxx/xx Rxx, gdzie:
- pierwsze trzy cyfry mówią o szerokości opony;
- dwie kolejne odpowiadają za wysokość profilu wyrażoną w procentach. Jest to stosunek wysokości boczka opony do jej szerokości. Podawana jest zawsze w wartości procentowej, nigdy w milimetrach;
- wartość liczbowa następująca po symbolu „R” mówi o rozmiarze opony w calach. Powinien być identyczny jak felgi, na którą zamierzasz założyć oponę.
Pamiętaj, że każde auto ma inne preferencje określone przez producenta co do rozmiaru ogumienia. Dla przykładu, do samochodu o felgach fabrycznych R15 możesz założyć nawet „osiemnastki” z uwzględnieniem niskoprofilowych opon. Jednak komfort jazdy będzie pozostawiał wiele do życzenia, a zawieszenie też mocno oberwie. Przejdźmy jednak dalej.
Indeks prędkości opon
To wartość, którą możesz znaleźć zaraz przy rozmiarze opon. Jest odwrotna do zapisu rozmiaru pasującej felgi i rozpoczyna się od dwóch cyfr i kończy literą. Samo spojrzenie na indeks prędkości nie da zbyt wiele. Musisz jeszcze odnieść te oznaczenia do tabeli wyjaśniającej dany zapis. I tutaj przyda się jedynie oznaczenie literowe, ponieważ wartość ją poprzedzająca oznacza zupełnie co innego.
Literowe oznaczenia opon
Obecnie stosowany podział, który najczęściej występuje w pojazdach osobowych, mieści się w przedziale literowym od „P” do „Y”. Poniżej rozszyfrowano poszczególne oznaczenia literowe:
- P (150 km/h);
- Q (160 km/h);
- R (170 km/h);
- S (180 km/h);
- T (190 km/h);
- U (200 km/h);
- H (210 km/h);
- V (240 km/h);
- W (270 km/h);
- Y (300 km/h).
Wartości najniższe stosowane są w oponach przygotowanych do pojazdów poruszających się z małą prędkością. Indeks prędkości na końcu stawki jest zarezerwowany dla aut sportowych, które rozwijają maksymalne możliwe prędkości. Najczęściej jednak spotykanymi oznaczeniami opon są „T”, „U” i „H”.
Indeks nośności
Skoro jesteś już przy oznaczeniu prędkości maksymalnej ogumienia, bardzo blisko masz do oznaczenia indeksu nośności. To liczba poprzedzająca literę, która mówi o dopuszczalnej prędkości. Mieści się najczęściej w przedziale między 61 a 114. Dokładne wartości można znaleźć w katalogach producentów.
Spójrz chociażby na często występujące w pojazdach oznaczenie 92. Sugeruje ono, że nacisk na oponę przy pełnej prędkości nie może przekraczać 630 kg. Oczywiście nie wyliczysz tego z samego oznaczenia, musisz sięgnąć po informacje producenta. Jeżeli pomnożysz tę wartość przez 4 koła, otrzymana liczba będzie nieznacznie większa od dopuszczalnej masy całkowitej pojazdu. Możesz znaleźć ją w dowodzie rejestracyjnym pod literą F1. Ważne, abyś przy zakupie nigdy nie wybierał takich, które mają indeks nośności niższy od rekomendowanego przez producenta.
Jak sprawdzić rok produkcji opony? DOT opony
W tym miejscu warto zatrzymać się nieco dłużej. Kod DOT opony składa się z ciągu od 7 do 12 znaków i cyfr, które oznaczają parametry produkcyjne ogumienia. Dla przykładu data produkcji opony znajduje się na samym końcu kodu DOT. Wyrażana jest czterema liczbami. Może to być np. ciąg 1109. Jak go rozszyfrować? Pierwsze dwie cyfry oznaczają numer tygodnia produkcji. Kolejne dwie to rok. Dlatego podany przykład pokazuje, że opony te zostały wyprodukowane w 11. tygodniu 2009 roku. Czyli już bardzo dawno temu.
Kolejną ważną informację możesz odczytać, rozszyfrowując oznaczenie na oponie poprzedzające tydzień i rok jej produkcji. Będzie to oznaczenie opony czteroznakowe, które lokalizuje miejsce produkcji danego ogumienia. Oznaczenie „EX” mówi natomiast o homologacji opony dla wszystkich krajów Unii Europejskiej. Parametry te nie dla każdego są tak istotne. Jeśli jednak należysz do osób, które cenią sobie dbałość o szczegóły, kod DOT opony z pewnością będzie miał dla ciebie istotne znaczenie.
Kod DOT z ubiegłego roku – czy takie ogumienie jest przeterminowane?
Nowe opony nie zawsze muszą być wyprodukowane w tym samym roku, w którym zamierzasz je kupić. Prawo stanowi, że jeżeli są nieużywane i odpowiednio składowane, mogą być sprzedawane jako nowe przez 3 lata od daty produkcji. O ile nowe ogumienie łatwo jest poznać, zwróć szczególną uwagę na przedmioty z drugiej ręki. Mogą być odnowione, wypolerowane i błyszczące, jednak w momencie kryzysowym zupełnie zawiodą. Patrz nie tylko na wygląd, ale też na datę produkcji. Jak sprawdzić rok produkcji opony? Szukaj oznaczenia DOT.
Letnie, zimowe i wielosezonowe opony – oznaczenie
Przyjęło się mówić, że opony MS to oznaczenie ogumienia całorocznego. Nic bardziej mylnego. Jest to jedynie skrót producencki, który po rozszyfrowaniu brzmi mud and snow, co w tłumaczeniu oznacza po prostu błoto i śnieg. Można go znaleźć na ogumieniu zimowym, całorocznym, przeznaczonym dla aut osobowych i SUV-ów. W rzeczywistości nie odnosi się do zimowych właściwości produktu, jest jedynie deklaracją producenta.
Jak więc rozpoznać, że opona jest przystosowana do jazdy w zimie lub jest całoroczna? Musi posiadać znak o symbolu 3PMSF. W ujęciu graficznym jest to płatek śniegu zamknięty wewnątrz góry o trzech szczytach.
Tylko takie oznaczenie opon gwarantuje ich zimową użyteczność. Popularne MS-y nic tak naprawdę nie wnoszą jeśli chodzi o jazdę w warunkach zimowych.
Charakterystyka opony według oznaczenia UTQG
Opis właściwości ogumienia bazujący na klasyfikacji Uniform Tire Quality Grading można spotkać często nad rozmiarem danej opony. W jego skład wchodzą trzy parametry. Oznaczenie to ma znaczenie głównie w warunkach amerykańskich i nie obowiązuje w Europie. Może jednak dać pewien wgląd w jakość opony. Pierwszy z nich, czyli Treadwear oznacza, jak bardzo bieżnik jest podatny na ścieranie. Im wyższa wartość, tym wolniej guma się zużywa. Jeżeli w swoim pojeździe masz założone ogumienie o współczynniku 200, będzie ono mniej podatne na zużycie niż to z numerem 100.
Kolejny parametr, który służy jako opis możliwości opony, to Traction. Chodzi o przyczepność do mokrej nawierzchni, badana podczas jazdy po prostej. Wyrażana jest w klasach opisywanych literowo. Dla przykładu kategoria AA jest najwyższym stopniem przyczepności, natomiast C najniższym dopuszczalnym.
Ostatnim z parametrów w tym ciągu oznaczeń jest Temperature. Pokazuje zdolność ogumienia do pozbywania się ciepła i odporność na przegrzewanie się. Podobnie jak poprzednie oznaczenie wyrażane jest w literach, gdzie A to najlepsza klasa, a C najgorsza.
Procedura przeprowadzania pomiarów UTQG
Cały proces wyznaczania parametru Treadwear rozpoczyna się od zapewnienia odpowiednich warunków testowych. Przede wszystkim używa się do tego celu znormalizowanego ogumienia. Oznaczenia opon testowych to TW 100. Montuje się je w aucie razem z oponami, którym nadaje się indeks. Dystans, który należy pokonać to ponad 10 000 kilometrów. Po jego przejechaniu porównuje się zużycie. Jeżeli opona, której nadaje się indeks zużycia, ściera się 2 razy wolniej, otrzymuje oznaczenie 200.
Parametr Traction mierzony jest przy prędkości 65 km/h. Pojazd musi mieć wyłączony system ABS i po rozpędzeniu się do danej prędkości wyhamowuje się go na prostej drodze. Po przeprowadzonych testach ogumieniu nadaje się oznaczenie literowe. Natomiast odporność na przegrzewanie Temperature mierzona jest w warunkach laboratoryjnych. Opony poddawane są rozpędzaniu do 185, 160 lub 137 km/h. Prędkość utrzymywana jest przez 30 minut.
Pozostałe istotne oznaczenia opon
Oczywiście wymienione wyżej oznaczenia opon nie są jedynymi, które można znaleźć na profilu opony. Określają one nie tylko istotne elementy produkcyjne, ale też właściwości ogumienia, które są istotne dla wielu kierowców. Jeżeli chcesz się z nimi zapoznać, czytaj dalej!
BasePen
Oznaczenie elektrostatycznego uziemienia. Umiejscowiona w bieżniku, zazwyczaj w połowie szerokości opony mieszanka krzemionkowa, która odpowiada za rozładowywanie napięć elektrycznych.
EMT (Extended Mobility Tyre)
Zarezerwowane dla produktów z wyższej półki. Parametry opon oznaczonych tym skrótem wskazują, że można przemieszczać się jeszcze przez określony dystans na pozbawionej powietrza oponie. Bardzo przydatna cecha, która nie jest obecna we wszystkich rodzajach ogumienia.
Opona z rantem FR
Cecha ta oznacza dodatkową warstwę gumy, która chroni felgę przed uszkodzeniami mechanicznymi. Przydaje się szczególnie do ochrony przed szkodami parkingowymi wynikającymi z najechania na krawężnik. Bardzo dobra opcja dla tych, którzy często poruszają się po mieście i mają ładne drogie alufelgi. Bardzo podobnym wskaźnikiem służącym do oznaczenia opon z rantem jest skrót MFS (Maksimum Flange Shield), RFP (Rim Fringe Protector) i FP (Fringe Protector).
Opony wzmocnione Reinforced
Symbol RF klasyfikuje ogumienie jako wzmocnione i przeznaczone do aut o większej ładowności. Cechuje się podwyższoną klasa nośności dla jednego koła, bardzo często stosowana w autach dostawczych i ciężarowych. Inne stosowane oznaczenia tego typu to: EXL, RFD, REF, REINF.
Kierunkowość opony
Stosowany głównie w modelach przeznaczonych na zimę, których bieżnik determinuje do określonego kierunku toczenia. Oznaczony jest niezwykle widocznym napisem ROTATION, któremu towarzyszy strzałka pokazująca kierunek rotacji. W przypadku obecności takiego oznaczenia opon, należy bezwzględnie się go trzymać.
Symbol TWI – wskaźnik zużycia
Skrót pochodzi od ang. Treadwear Indicator i jest to oznaczenie opon w formie występów w rowkach bieżnika. Jest bardzo przydatny dla określenia przebiegu danego ogumienia i w przybliżeniu charakteryzuje parametry opon poprzez ich zużycie. Na całym obwodzie widocznych powinno być 6 wskaźników, które wraz z używalnością ścierają się. Jeżeli nie są już widoczne, powinieneś zacząć interesować się kupnem nowych modeli.
Etykieta producenta
Od 2012 roku wszystkie opony, które zostały wyprodukowane po 30 czerwca 2012 roku, powinny posiadać naklejkę producencką. Umieszczana ona jest najczęściej na bieżniku danego egzemplarza i opisuje kilka najważniejszych parametrów. Zaliczają się do nich:
- opory toczenia;
- emitowany hałas w decybelach;
- przyczepność na mokrej nawierzchni;
- rozmiar (np. 205/45 R15);
- oznaczenia producenta np. nazwa modelu.
Dodatkowo pokazują najważniejsze cechy danej opony, aby kupujący mógł szybko zorientować się w jakości danego produktu.
Oznaczenia opon nowych i bieżnikowanych
Dlaczego zamiast utylizować opony, regeneruje się je? Przede wszystkim musisz wiedzieć, że zużywalna część ogumienia to jedynie 20-30% całej masy. Pozostała ilość to niezużywający się karkas, czyli korpus. Oznaczenie opon bieżnikowanych nie odbiega od znormalizowanych sposobów określania daty produkcji ogumienia. Dlatego znając oznakowanie opon nowych, będziesz wiedział, jak odczytać produkcję bieżnikowanych modeli.
Jak przebiega proces regeneracji ogumienia?
Wielu kierowców sceptycznie podchodzi do takich produktów. W praktyce jednak za ich używaniem przemawia fakt nałożenia zupełnie nowego bieżnika. Mowa oczywiście o sposobie „na zimno”, który wykorzystuje klejenie do karkasu nowej gumy. Efektem tego jest powstanie dowolnego wzoru bieżnika na praktycznie każdym korpusie. Co ważne, cena gotowych elementów może być nawet 3-krotnie niższa od nowych opon.
Czy opony bieżnikowane są trwałe?
A co powiedzieć o trwałości? Parametry opon bieżnikowanych nie odbiegają od nowych. Należy jednak trzymać się ich dokładnego oznakowania i przeznaczenia dla pojazdu. Kluczowy jest tutaj wzór bieżnika, który musi zostać odpowiednio dopasowany do sposobu eksploatacji pojazdu. W innym wypadku opona taka może zużyć się szybciej. Jeśli zdecydujesz się na takie opony, pamiętaj o tym, by nie wybierać najtańszych opcji. Często wykorzystane materiały i sposób produkcji pozostawiają sporo do życzenia.
Po przeczytaniu tego artykułu o ogumieniu i oznaczeniu opon wiesz już prawie wszystko. Nie jest dla ciebie tajemnicą, jak czytać rozmiar opon, w jaki sposób ustalić ich indeks prędkości i nośności. Z pewnością, gdy następnym razem będziesz chciał nabyć odpowiedni model, samodzielnie wybierzesz właściwy model dla swojego pojazdu. Pamiętaj, że opony to jedyny element pojazdu, który łączy go z nawierzchnią. Mają kluczowe znaczenie dla twojego bezpieczeństwa. Nie warto więc na nich oszczędzać. Nawet jeżeli kupujesz produkty używane lub bieżnikowane, wcześniej dokładnie zapoznaj się z ich specyfikacją. Życzymy szerokiej drogi!