Jeśli jesteś kierowcą zawodowym lub posiadasz firmę transportową, powinieneś przeczytać poniższy artykuł. Sprawdź, czym jest pakiet mobilności 2024 oraz jakie wymogi i zasady wprowadza.
Czym jest pakiet mobilności?
Każdy kierowca, pracownik firmy transportowej oraz przedsiębiorcy zarządzający tego typu biznesami muszą przestrzegać określonych zasad. Definiują je przepisy pakietu mobilności, czyli zestaw regulacji, które mają za zadanie regulować transport drogowy w całej Unii Europejskiej. Głównym założeniem przepisów opublikowanych w lipcu 2020 r. było ograniczenie czasu jazdy oraz określenie ilości odpoczynku kierowców. Największe zmiany weszły jednak w życie z dniem 2 lutego oraz 21 lutego 2022 r. Najważniejsze zmiany dotyczą również zasady delegowania kierowców, a także określono wynagrodzenie minimalne, przeciętne wynagrodzenie oraz prawa i obowiązki kierowców realizujących zadania międzynarodowych przewozów drogowych.
Zmiany dla przewoźników w pakiecie mobilności
Pierwsze zmiany z 2020 roku określały zasady związane z odpoczynkiem kierowców, a także z ich powrotami do bazy eksploatacyjnej, jak również wydłużenie czasu jazdy. Każdy kierowca transportu międzynarodowego może odbyć 2 odpoczynki tygodniowo z rzędu o długości 24 godzin. Jednak nie można odbyć go w kabinie pojazdu. Obowiązkowe jest miejsce zakwaterowania (dom lub hotel). Unijny pakiet mobilności wprowadził również zmiany dotyczące powrotu do bazy. Przewoźnik drogowy musi tak zaplanować pracę kierowcy, aby mógł on raz na 4 tygodnie odpocząć przez tydzień w miejscu zamieszkania lub bazie eksploatacyjnej przedsiębiorstwa. Przepisy wynikające z pakietu mobilności pozwalają kierowcom pracować o godzinę dłużej oraz o 2 godziny, jeśli w danym momencie wraca on, by odbyć odpoczynek tygodniowy.
Pakiet mobilności 2024 – najważniejsze informacje transportowe
Od lutego 2022 r. weszły w życie nowe zmiany dotyczące pakietu mobilności. Zmieniło się wynagrodzenie pracowników delegowanych. Każdy kierowca, który oddelegowany został do pracy w innym kraju, otrzymuje wynagrodzenie w takiej wysokości, w jakiej otrzymują je kierowcy w danym państwie. Zmiany te nie dotyczą przewozów bilateralnych oraz tranzytowych. W dniu 2 lutego 2022 r. wszedł w życie również system IMI, który wymusza na międzynarodowych i polskich firmach transportowych zgłaszanie kierowców delegowanych wykonujących kabotażowe i cross trade. Natomiast od 21 lutego 2022 r. kierowcy kabotażowi zobowiązani są do zjazdu raz na 8 tygodni do bazy w kraju, gdzie znajduje się baza eksploatacyjna. Co więcej, sama baza musi mieć określoną ilość miejsc postojowych, która pomieści minimum 33% posiadanej floty pojazdów.
Podróże służbowe w ramach krajowych przewozów drogowych
Najnowsza nowelizacja przedefiniowała również pojęcie podróży służbowej. Aktualnie oznacza ona podróż realizowanym w ramach krajowych przewozów drogowych. Istotnym warunkiem jest również fakt, że muszą one być wykonywane na polecenie pracodawcy. Obejmuje ona poruszanie się pracownika pomiędzy oddziałami firmy, jej filiami oraz miejscami, w których prowadzona jest dana działalność gospodarcza. Co więcej, podróż służbowa musi wiązać się z wyjazdem poza miejscowość, w której znajduje się siedziba firmy. Natomiast kierowcy, który wykonuje obowiązki służbowe na trasie, przysługuje należność na pokrycie kosztów.
Pakiet mobilności 2024. Wynagrodzenia kierowców transportu
Od 2 lutego 2022 roku określono również nowe przepisy dotyczące wynagrodzenia kierowców, którzy wykonują przewozy kabotażowe, a także cross-trade. Obecnie w pełni podlegają oni nowej dyrektywie o delegowaniu pracowników. W efekcie ich wynagrodzenie jest związane z zagranicznymi układami zbiorowymi oraz dodatkami w nich zawartymi. Warto zauważyć, że kierowcy wykonującemu podróż służbową przysługuje pełen zwrot kosztów poniesionych na trasie. Żadne przepisy nie określają dokładnie, które wydatki podlegają zwrotowi, więc pracodawca ma obowiązek wypłacić kierowcy dietę, ryczałty za nocleg i paliwo, które nie będą zaliczane do standardowego wynagrodzenia. Aktualnie płaca minimalna wynosi 3010 złotych w Polsce.
Przepisy dotyczące wynagradzania kierowców
Na przykładzie kierowcy zatrudnionego na podstawie umowy o pracę, gdzie wynagrodzenie ustalone zostało na poziomie 2800 złotych brutto, przyjrzymy się zmianom, jakie zajdą w tej kwocie. Pracownik otrzymywał na rękę nieco ponad 2061 PLN, a dla pracodawcy był to koszt w okolicach 3373 PLN. Dodatkowo kierowca mógł liczyć na dodatek 1200 EUR. W efekcie kierowca zarabiał około 7400-7500 PLN, przy koszcie pracodawcy na poziomie 8770 PLN. Po wprowadzeniu nowych regulacji, jeśli pracownik otrzyma taką samą kwotę na rękę, pracodawca musi liczyć się z kosztem na poziomie ponad 13 100 PLN!
Tachograf i reputacja kierowcy – kolejne zmiany i regulacje w przewozach międzynarodowych
Kolejnymi zmianami związanymi z zawodem przewoźnika drogowego w trakcie przewozów międzynarodowych są kwestie związane z tachografami oraz reputacją kierowców. Zatrudniony będzie musiał zatrzymać się na najbliższym możliwym postoju po przekroczeniu granicy. Wszystko po to, by zrobić wpis w urządzeniu zwanym tachografem. Jego zadaniem będzie kliknięcie symbolu kraju, do którego akurat wjechał. Warto zauważyć, że tachografy II generacji, które będą obowiązkowe od września 2025 roku, będą dokonywać tego typu wpisów w sposób automatyczny. Natomiast utrata dobrej reputacji wiąże się z tym, że koszty utrzymania kierowców wzrosną diametralnie. Z tego powodu firmy transportowe będą jeszcze dokładniej wyliczać koszty diet i ryczałtów w trakcie podróży kierowców. Właśnie dlatego część wynagrodzenia kierowców wykonujących przewozy międzynarodowych może być znacząco niższa. Jednakże działa to w obie strony, ponieważ utrata reputacji przewoźnika może doprowadzić do zawieszenia licencji.
Czas pracy kierowców w transporcie międzynarodowym i krajowym
Czas pracy kierowców został wydłużony już w trakcie poprzedniej nowelizacji ustawy. Aktualnie kierowcy muszą wykonywać 30-minutowe przerwy, jeśli czas pracy wynosi od 6 do 8 godzin. Natomiast w przypadku dłuższych podróży są zobowiązani do odpoczynku w wymiarze minimum 45 minut.
Kary dla polskich przewoźników wynikające z ustawy o transporcie drogowym
Nieprzestrzeganie przepisów określonych w pakiecie mobilności 2024 roku będzie skutkować nakładaniem kar. Aktualny taryfikator przewiduje karę w wysokości 50 złotych dla kierowcy, przewoźnika i zarządzającego transportem, jeśli przerwa na odpoczynek w kabinie pojazdu przekroczy 45 minut. Jeśli firma nie będzie prowadzić dokumentacji związanej z powrotem pracownika do macierzystego kraju co 4 tygodnie, przewoźnik i zarządzający transportem otrzymają mandat w wysokości 150 złotych. Kierowca musi pamiętać o wpisie do tachografu po przekroczeniu granicy. Jeśli nie dostosuje się do tej zasady, otrzyma karę w wysokości 100 złotych. Natomiast naruszenie przepisów związanych z powrotem kierowcy do kraju raz na 8 tygodni będzie skutkować karą dla przewoźnika w wysokości 2000 złotych. Najwięcej zapłaci przewoźnik za brak dokumentacji, ponieważ jest to mandat w wysokości aż 3000 złotych.
Co przyniesie przyszłość? Nowe przepisy pakietu mobilności
Aktualnie wprowadzone zmiany nie są ostateczną wersją pakietu mobilności wewnątrz UE. Parlament Europejski i Rada Europy planują wprowadzić w najbliższych latach kolejne przepisy pakietu mobilności. Przede wszystkim firmy będą miały obowiązek posiadania licencji transportowej, a także zezwolenia do wykonywania zawodu. Co więcej, samochody od 2,5 tony DMC będą musiały mieć zabezpieczenie finansowe. Pierwszy pojazd to wartość 1800 euro, a na każdy kolejny po 900 euro. Każda firma będzie musiała posiadać siedzibę, którą zarejestruje w odpowiednim urzędzie.
Zagrożenia związane z pakietem mobilności 2024
Aktualne zmiany stanowią przedmiot kontrowersji i burzliwych dyskusji w środowisku transportowym. Nic dziwnego, ponieważ wiele firm będzie musiało liczyć się ze znacznie wyższymi kosztami. W efekcie przewoźnicy, którzy mogli pochwalić się konkurencyjnymi i atrakcyjnymi cenami, będą musieli je podnieść, aby wyrównać straty. Wzrost kosztów pracodawców może wynosić nawet 100%! To ogromna różnica, którą najprawdopodobniej odczujemy w głównej mierze my jako konsumenci, klienci i zwykli obywatele.
Wiesz już, czym jest pakiet mobilności 2024, kogo obowiązuje i jakie zmiany wprowadza. Mimo niektórych pozytywnych aspektów związanych z warunkami pracy kierowców jest on kontrowersyjny i może przyczynić się do znaczącego wzrostu cen usług i produktów. Wszystko ze względu na zwiększenie kosztów przewoźników związanych z utrzymaniem pracowników. W czasach bardzo zmiennej inflacji, wzrostu cen ropy i benzyny, a także innych produktów, może się okazać, że ceny usług transportowych, a co za tym idzie również produktów w sklepach, jeszcze bardziej wzrosną.