Bardzo rzadko zdarza się, by przyczyną obrócenia panewki w silniku była wada fabryczna. Najczęściej dochodzi do tego przez zaniedbania eksploatacyjne. Panewka silnika ma z założenia wytrzymywać ogromne przeciążenia powstałe przy pracy korbowodu i tłoka. Na skutek intensywnej eksploatacji może jednak dojść do jej skręcenia. Co zrobić w takiej sytuacji? Ile kosztuje wymiana panewki silniki? To wszystko (i nie tylko) będziesz wiedział, gdy przeczytasz nasz artykuł!
Panewka w silniku – czym jest?
To jedna z części łożysk ślizgowych. Panewka korbowodowa występuje na jego trzonie i główce. Jej kształt przypomina półksiężyc. Ma płaską powierzchnię, która musi przylegać do miejsca montażu na korbowodzie. Na powierzchni tych elementów występują rowki, które umożliwiają poruszanie się i dokładne rozprowadzanie oleju silnikowego. Panewki wału korbowego mieszczą się po każdej ze stron gniazda korbowodu, który zamontowany jest na czopie wału.
Obrócona panewka – dlaczego do tego dochodzi?
Łagodzeniem tarcia między elementami układu tłokowo-korbowego zajmuje się właśnie panewka silnika. Jednak do skutecznego działania jest jej niezbędny olej silnikowy. Co jest główną przyczyną awarii panewek i skręcenia tego elementu? To przede wszystkim zaniedbanie interwału olejowego. Niedobór oleju to recepta na zatarcie i obrócenie panewki. Gdy pojawi się problem, kierowca jest w stanie bez demontażu dołu silnika rozpoznać objawy.
Obrócona panewka – objawy
Zużyte panewki, które na skutek tarcia skręciły się, zaczynają bardzo wyraźnie stukać podczas pracy tłoka. Można to porównać do uderzania metalowym młotkiem o inny przedmiot wykonany z metalu. Dźwięku nie da się raczej pomylić z żadnym innym. Najczęściej uszkodzone panewki usłyszysz na wysokich obrotach pracy silnika, jednak w wielu przypadkach wyraźne tłuczenie poznasz od momentu odpalenia jednostki napędowej.
Uszkodzona panewka – konsekwencje jazdy z awarią
Po zdiagnozowaniu problemu z panewką silnika nie powinieneś dalej jeździć. Dlaczego? Brak smarowania na czopie wału i obracanie się panewki sprawiają, że powierzchnia wału korbowego wyciera się w newralgicznym miejscu. Panewka silnika, która uległa usterce, może również pod wpływem pracy ulegać dalszej destrukcji i emitować do środka smarującego opiłki metalu. Jeśli opiłki dostaną się do innych elementów silnika, porysują ich powierzchnię lub zatkają kanały olejowe.
Jak zdiagnozować uszkodzone panewki wału korbowego?
Najmniej inwazyjne sposoby zdiagnozowania panewek na wale to:
- odłączanie cewek zapłonowych podczas pracy jednostki;
- kręcenie wałem i dotykanie powierzchni tłoka twardym (nierysującym) elementem.
Pierwsza z metod jest najmniej wymagająca i nie musisz demontować wielu elementów. Jeśli podejrzewasz, że panewka silnika uległa obróceniu, uruchom jednostkę i po kolei odłączaj cewki od kolejnych cylindrów. Pamiętaj, żeby robić to ostrożnie. Oczywiście, silnik bez iskry przestanie działać na tym cylindrze, ale gdy natrafisz na ten właściwy, stukanie panewek wyraźnie przycichnie.
Jak jeszcze sprawdzić, czy panewka silnika jest problemem?
Kolejny sposób możesz wypróbować w silnikach Diesla, na których poprzednia metoda nie zadziała. Obrócone panewki dają objawy stukania, ale zwiększają także przestrzeń między stopą a zepsutym elementem. Jak to sprawdzić? Musisz sięgnąć po długi i twardy przedmiot (np. śrubokręt) i przekręcić wałem do momentu przekroczenia przez tłok GMP. Potem solidnie naciśnij śrubokrętem na górę tłoka. Jeśli usłyszysz i poczujesz wyraźne kliknięcie, oznacza to, że panewka silnika w tym korbowodzie uległa usterce.
Wymiana panewki w silniku – koszty
Aby pozbyć się usterki, będziesz musiał przeprowadzić gruntowny remont lub profilaktyczną wymianę silnika. Trzeba rozebrać dół jednostki i pozbyć się czop wału korbowego silnika, podpór i konkretnego korbowodu. Obrócona panewka wymaga nie tylko zmiany kompletu na nowy, lecz także przyjrzenia się pozostałym elementom stykowym. W ogromnej większości przypadków trzeba oddać wał korbowy i korbowód do szlifowania do mechanika. To wersja optymistyczna, ponieważ w drastycznych przypadkach może dojść do usterki bloku silnika. Wadliwa panewka silnika będzie wówczas przyczyną naprawy lub wymiany jednostki napędowej.
Panewka silnika – jak uniknąć uszkodzenia
Pamiętaj, że awaria tego typu rzadko ma związek z fabryczną wadą. Wyjątkiem jest jednostka 1.9 dCi od Renault. Panewka oddalona najbardziej od pompy oleju zacierała się w niej z braku smarowania. Aby uniknąć takiego uszkodzenia, regularnie wymieniaj olej w odpowiednich interwałach i stosuj tylko zalecane typy olejów do swojego silnika.
Panewka silnika to element mały, ale niezwykle istotny dla prawidłowego działania jednostki napędowej. Aby nie ponosić niemałych kosztów wymiany całego silnika, dbaj o regularną wymianę oleju, a w razie niepokojących symptomów nie lekceważ stuków.