Do niedawna wszystko, co miało w swojej nazwie frazę „psycho”, kojarzyło się z czymś generującym stres. Psychotesty nie są wyjątkiem, choć jedynie wśród osób, które ich jeszcze nie doświadczyły. Z tego artykułu dowiesz się, dlaczego nie powinieneś się ich obawiać. Sprawdzisz też, kto na takie badanie musi się udać, a kto może, i czy psychotesty dla kierowców zawodowych są obowiązkowe.
Kto musi zdawać psychotesty dla kierowców?
Jakie osoby są zobligowane do cyklicznego przechodzenia badań psychologicznych kierowców? Zaliczają się do nich:
- kandydaci na kierowców kat. C, C+E, D;
- szkoleniowcy w nauce jazdy;
- instruktorzy i egzaminatorzy z WORD;
- pracownicy transportu;
- operatorzy maszyn np. wózków widłowych
- osoby przewożące wartości pieniężne;
- kierowcy, którzy przekroczyli sumę 24 punktów karnych lub prowadzili auto pod wpływem środków odurzających i psychoaktywnych.
Natomiast takie badanie kierowcy nie jest obowiązkowe, ale zalecane takim osobom jak:
- kierowcy pojazdów uprzywilejowanych;
- przedstawiciele handlowi;
- serwisanci mobilni;
- wszyscy, którzy często wykorzystują auto w celach zawodowych.
Psychotesty na kierowcę – co mają na celu?
Psychotesty na kierowcę mają za zadanie ustalić, w jakim stopniu dana osoba jest zdolna do prowadzenia pojazdów mechanicznych. Kluczową zasadą jest zapewnienie wszystkim uczestnikom ruchu drogowego bezpieczeństwa. Psychotesty dają wgląd w sprawność psychomotoryczną kandydata lub kierowcy. Zapewniają też specjalistyczną wiedzę na temat zdolności poznawczych. W skład takich informacji wchodzą:
- cechy osobowości;
- działanie w chwilach stresujących;
- dojrzałość emocjonalna i społeczna;
- spostrzegawczość i koncentracja podczas jazdy.
Badania psychologiczne na prawo jazdy – ważność badań
Jak długo ważne są badania psychotechniczne na prawo jazdy? Dla osób, które są zobowiązane prawnie, by wykonywać psychotesty w pracowniach psychologicznych, częstotliwość wynosi 5 lat. Warunkiem jest aktywność zawodowa w danej branży.
Są jednak wytyczne, które ograniczają ważność badań, a uzależnione są np. od wieku danej osoby, jej skłonności do zażywania substancji psychoaktywnych lub niedostosowywania się do przepisów ruchu drogowego. Jak to wygląda w praktyce? Otóż:
- osoby po 60. roku życia muszą wykonywać psychotesty dwa razy częściej, co 2,5 roku;
- osoba skierowana na psychotesty z powodu maksymalnej liczby punktów karnych lub jazdy „pod wpływem” uzyskuje bezterminowy wynik.
Na czym polegają najnowsze psychotesty dla kierowców?
Zastanawiasz się być może, na czym polegają psychotesty dla kierowców? Przeprowadzane są one przez psychologów. Osoba podlegająca badaniu przechodzi przez jego wszystkie etapy. Psychotesty składają się z 3 części:
- badanie osobowości;
- ocena zdolności intelektualnych;
- testy psychomotoryczne przy użyciu specjalistycznego sprzętu.
Jak wyglądają testy psychologiczne – wszystkie etapy. Co odpowiedzi mówią o twoim zdrowiu?
Każdy z fragmentów badań skupia się na innych kwestiach i przebiega w odmienny sposób. Poniżej omówiono je krok po kroku.
Psychotesty i badanie osobowości
Na samym początku osoba badana musi wypełnić przygotowane kwestionariusze. Dają one wgląd w cechy osobowości uwydatniające się w konkretnych sytuacjach. Uzupełnieniem obrazu danej osoby jest rozmowa z psychologiem i odpowiedzi na postawione pytania i przykładowe scenariusze.
Psychotesty a ocena zdolności intelektualnych
W tym etapie psychotesty polegają na wypełnieniu ułożonych przez specjalistę testów. Oceniają one zdolność uwagi i sprawności intelektualnej.
Psychomotoryka
Ostatnia część badań wykorzystuje kilka urządzeń, które oceniają umiejętności fizyczne połączone z psychicznymi i konkretnymi umiejętnościami. W tym celu określa się:
- zdolność widzenia po zmroku;
- ocenę prędkości i odległości;
- koordynację wzrokowo-ruchową;
- czas reakcji na bodźce.
Jak rozwiązywać testy psychologiczne dla kierowców? Co warto wiedzieć?
Kluczowych jest kilka elementów, by wynik okazał się miarodajny. Przede wszystkim przyjdź na nie wypoczęty. Oczywiście, nie zawsze jest to w 100 procentach możliwe, ale mając w planach psychotesty, nie planuj poprzedniego dnia wysiłku na siłowni. Poza tym, przygotuj odpowiednie obuwie. Panie muszą unikać obcasów i klapków; mężczyźni powinni zakładać pełne buty z piętami. Warunkiem przystąpienia do badania jest:
- posiadanie skierowania lekarskiego, jeżeli było wydane;
- okazanie dokumentu tożsamości;
- zabranie ze sobą okularów, jeśli badany je nosi.
Kluczowe znaczenie ma podejście emocjonalne do badania. Pamiętaj, że psychotesty mają ocenić twoje umiejętności i zachowanie, ale nie są egzaminem. Dlatego postrzeganie ich w kategorii „zdam czy nie zdam” jest błędne i wprowadza niepotrzebny niepokój. Pamiętaj, że nie da się do końca określić, jak rozwiązywać testy psychologiczne dla kierowców. Nie oceniają one bowiem wiedzy.
Jak długo trwają psychotesty dla kierowców?
Zwykle wszystkie 3 etapy zajmują co najmniej godzinę. Czas ten jest uzależniony od umiejętności wypełniania formularzy i testów, jak również samych potrzeb osoby badanej. Psycholog musi mieć pewność co do końcowego orzeczenia, dlatego niekiedy jest zobowiązany uzyskać więcej informacji. Jednak zazwyczaj czas trwania psychotestów mieści się w przedziale pomiędzy 60 a 90 minut.
Czy psychotesty dla kierowców zawodowych muszą wykonywać też inni?
Prawo nie zobowiązuje kierowców niezawodowych, by regularnie przechodzili psychotesty. Jednak rozsądek podpowiada, żeby osoby regularnie i często korzystające z pojazdów mechanicznych w pracy zawodowej odbywały takie badania co jakiś czas. Niekiedy nawet osoby niezwiązane zawodowo z autami decydują się na takie badania dla oceny własnych umiejętności.
Jaki jest koszt testów psychologicznych?
Jeżeli to pracodawca wysyła cię na odpowiednie badania dla kierowców, wtedy nie jesteś zobowiązany do ich opłacenia z własnych środków. To zlecający pokrywa wszystkie koszty. Jeżeli chcesz odbyć takie badanie indywidualnie lub prowadzisz firmę, psychotesty opłacisz ze środków osobistych. Najczęściej kwota oscyluje wokół 150 zł, chociaż nie jest to regułą.
Podsumowując temat – psychotesty to nic innego jak badanie predyspozycji. Dlatego nie musisz się ich obawiać ani stresować przed wejściem do gabinetu. Spokój jest twoim sprzymierzeńcem.