„Anti-lock braking system” to angielskie rozwinięcie skrótu ABS. System ABS wspiera kierowcę podczas hamowania, natomiast w normalnej jeździe bez używania pedału hamulca pozostaje nieaktywny. W odczuciu kierowcy element ten daje o sobie znać drganiem pedału hamulca. Jednak w rzeczywistości praca przez niego wykonywana jest o wiele bardziej złożona. Jak zatem działa układ ABS w samochodzie? Poznaj tajniki jego pracy i poszerz swoją wiedzę!
Co oznacza ABS w samochodzie?
Rozwinięcie angielskiego skrótu mówi nam, że system ABS ma na celu kontrolowanie poślizgu kół podczas hamowania. Trakcja jest konieczna, by sterować autem i ustalać jego kierunek jazdy. Dlatego poślizg jest tak niepożądany w trakcie awaryjnego hamowania. ABS jest podstawowym systemem należącym do rodziny układów, które chronią kierowcę przed ślizganiem się kół. Inne to choćby ASR, ESP czy ACC. Brak ABS-u powoduje drastyczne pogorszenie jakości hamowania w ekstremalnych sytuacjach.
Do czego służy ABS w samochodzie?
Teorię już znasz. A jak można przybliżyć mechanizm kontroli poślizgu kół? Wyobraź sobie, że na delikatnie mokrej nawierzchni pojawia się przeszkoda. Może to być zwierzę albo przewrócona gałąź lub stłuczka aut przed tobą. Co robisz w takiej sytuacji? Prawdopodobnie naciskasz z całej siły na pedał hamulca i jednocześnie sprzęgło. Powoduje to gwałtowne zablokowanie kół. W połączeniu z wilgotną nawierzchnią zaczynają się one ślizgać.
ABS i jego praca w sytuacjach awaryjnych
W tym momencie do akcji wkracza system ABS, który wychwytuje prędkość obrotu kół na osi. W nowszych wersjach aut system monitoruje każde koło z osobna. W momencie aktywacji ABS-u następuje hamowanie impulsowe. Dzięki niemu możliwe jest jednoczesne wytracanie prędkości i zachowanie kontroli nad kierunkiem poruszania się auta.
ABS – jak działa w praktyce?
Co jeszcze jest ważne w funkcjonowaniu systemu ABS? Przede wszystkim, podczas nagłego hamowania różna jest prędkość obrotowa kół na osiach. Siła poprzeczna może sprawić, że samochód się obróci. Funkcja ABS pozwala jednak na zachować niski współczynnik poślizgu i niweluje ryzyko niekontrolowanego obrotu auta.
Jak zbudowany jest układ ABS w samochodzie?
System ABS składa się z 3 podstawowych elementów:
- czujników indukcyjnych przy kołach;
- elektrozaworów w formie modulatorów ciśnienia płynu hamulcowego;
- jednostki sterującej.
Jaka jest rola poszczególnych elementów systemu ABS?
Pierwszy z wymienionych podzespołów to czujnik indukcyjny. To element zainstalowany bezpośrednio przy kole, który mierzy jego prędkość obrotową. Wartości są porównywane z odczytami pozostałych kół. Następnie sygnał trafia do jednostki sterującej. W niej informacje z czujników są analizowane. Efektem tej analizy może być decyzja o aktywacji poszczególnych elektrozaworów. System ABS ma ich kilka, aby każde koło mogło być właściwie kontrolowane poprzez ciśnienie płynu hamulcowego.
Jakie zalety ma system ABS w pojazdach?
Najłatwiej zrozumieć to kierowcom, którzy nie mieli w aucie zespołu sterującego ABS. Różnice widać już w momencie hamowania. Kierowca, który nie ma w samochodzie ABS-u, musi sam hamować pulsacyjnie. W przeciwnym wypadku koła się zablokują, a droga hamowania zostanie drastycznie wydłużona. A jak działa pojazd wyposażony w opisywany system? W nim kierowca używa maksymalnej siły do hamowania, a sam system decyduje, w jaka ma być częstotliwość pulsacji.
System ABS a droga hamowania
Skrócenie drogi hamowania to jedna z większych zalet systemu ABS w aucie. Testy pokazują, że na suchej nawierzchni asfaltowej takie same modele samochodów są w stanie zatrzymać się na dystansie krótszym o ⅓ w porównaniu do tych bez funkcji ABS. W przypadku mokrego podłoża zyski są jeszcze większe. Im większa prędkość, tym łatwiej zauważyć korzyści wynikające z zastosowania ABS-u. System ten reaguje natychmiast, czego nie można powiedzieć o kierowcy.
Czy system ABS może być groźny?
Są przynajmniej dwa takie momenty. Pierwsza sytuacja to taka, gdy kierowca podczas nagłego hamowania nie wciśnie pedału sprzęgła. W momencie zatrzymania silnika system ABS również przestaje działać i kierowca traci kontrolę nad autem. Druga sytuacja jest już wynikiem działania samego zespołu wspomagającego. Na asfalcie z warstwą piasku zablokowane koła szybko uzyskałyby wysokie tarcie bez powstrzymania uślizgu. Natomiast ABS po wykryciu blokady odpuszcza hamowanie, co powoduje ślizganie się auta na luźnej warstwie nawierzchni.
Co się psuje w ABS?
Psują się przede wszystkim czujniki. Pod wpływem uszkodzeń mechanicznych lub zanieczyszczeń całość może przestać działać poprawnie. W momencie awarii jednostka otrzymuje nieodpowiednie wyniki prędkości kątowej kół. Antidotum to wymiana czujników.
Jak widzisz, system ABS ma wiele zalet, które docenisz podczas ekstremalnej sytuacji na drodze. W nowych autach to standard i wiele osób może traktować tę funkcję jako nic nadzwyczajnego, ale szczególnie kierowcy, którzy jeździli starymi autami, doceniają ABS.