Umowa kupna-sprzedaży to najczęściej stosowany dokument, który podpisują strony transakcji podczas zakupu dowolnego pojazdu. Zaraz po uiszczeniu opłaty i podpisaniu umowy nowy samochód staje się twoją własnością. Nieco rzadziej występują sytuacje, kiedy dwie strony chcą zamienić się samochodami między sobą. W tym przypadku musisz dopełnić kilku formalności urzędowych.
Umowa zamiany samochodu – kiedy to możliwe?
Jako właściciel pojazdu chcący nabyć nowy samochód drogą zamiany możesz jak najbardziej sporządzić takową umowę dla obu stron transakcji. Pamiętaj, że każda ze stron musi zgodzić się na wymianę. Takie transakcje pomiędzy osobami prywatnymi zdarzają się raczej rzadko. Znacznie częściej skorzystasz z umowy zamiany samochodu w komisach, gdzie swoje aktualne auto możesz pozostawić w formie rozliczenia przy zakupie nowego. W związku z zawarciem umowy zamiany samochodu, musisz wiedzieć, że odbywa się to w dwóch formach, a mianowicie:
- gotówkowo – kiedy wymieniany samochód jest wart więcej niż drugi, konieczna będzie dopłata środków pieniężnych przez jedną ze stron transakcji,
- bezgotówkowo – wymiana samochodów odbywa się w tym przypadku bez dopłaty gotówki przez żadną ze stron.
Umowa zamiany samochodu – co powinna zawierać?
Dobrze sporządzona umowa zamiany samochodu, która jest przyjmowana przez urząd stosowny dla miejsca zamieszkania właścicieli pojazdów powinna zawierać takie elementy, jak:
- datę i miejsce sporządzenia dokumentu,
- informację o stronach transakcji (imiona, nazwiska, numery PESEL i dane kontaktowe),
- dane pojazdów (numer VIN, numery rejestracyjne, model i marka),
- wartość wymienianych pojazdów,
- informacje o terminie przekazania samochodu,
- wartość dopłaty przez jedną ze stron (jeśli jest konieczna),
- informacja o tym, iż samochody są pozbawione wad a nabywcy zapoznali się z ich stanem technicznym,
- wyszczególnienie wyposażenia oraz elementów dodatkowych wchodzące w skład samochodu,
- czytelne podpisy obu stron.
W sieci możesz znaleźć przykładowe wzory dokumentu, jakim jest umowa zamiany samochodu. Możesz go także przygotować samodzielnie. Wystarczy, że uwzględnisz w umowie wszystkie niezbędne informacje, a cała transakcja na pewno przebiegnie prawidłowo. Podczas przekazania pojazdów musisz przekazać też jego dokumenty takie, jak: dowód rejestracyjny oraz kartę pojazdu jeśli była wydana. Bardzo ważne jest też aktualne ubezpieczenie OC pojazdu.
Jeśli pojazd nie będzie mieć aktualnego ubezpieczenia OC, konieczne będzie zawarcie nowej polisy jeszcze w dniu zakupu samochodu. W przeciwnym razie możesz narazić się na nałożenie kary przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, która wynosi nawet kilka tysięcy złotych.
Umowa zamiany samochodu a podatek dochodowy – jak to wygląda w praktyce?
Podczas przejścia samochodu na nowego właściciela osoby fizyczne są zobowiązane to odprowadzenia podatku dochodowego w rozliczeniu rocznym PIT-36, ale tylko wtedy, kiedy zamieniony samochód pozostawał w jego własności krócej niż 6 miesięcy. Taka sprzedaż lub wymiana traktowana jest jako dochód i należy ją uwzględnić przy rocznym rozliczeniu podatku. Stawki podatkowe dla dochodów rocznych poniżej 120 tys. złotych to 17%, natomiast powyżej to 32%. Te stawki dotyczą też sytuacji, kiedy zamieniony samochód jest wart więcej niż ten, który posiadałeś wcześniej.
Nieco inaczej wyglądają jeśli chodzi o podatek od czynności cywilnoprawnych PCC-3. Ten standardowo wynosi 2% i dotyczy osób kupujących pojazdy w Polsce. W przypadku transakcji zamiany ten obowiązek spoczywa na obydwu stronach umowy, a sam podatek wynosi 1%, a jego podstawą jest realna wartość rynkowa droższego pojazdu. Dla przykładu: auto warte 10 tys. złotych spowoduje konieczność odprowadzenia podatku PCC-3 w wysokości 100 złotych przez każdą ze stron transakcji. Na dopełnienie formalności związanych z podatkiem PCC masz 14 dni od daty zamiany pojazdów w związku z zawartą umową.
Jakie są kary za nieopłacenie podatku po zawarciu umowy zamiany samochodu?
Pamiętaj, aby dopełnić wszelkich formalności podatkowych związanych z zamianą samochodów. W przeciwnym razie narazisz się na nałożenie wysokich kar administracyjnych, które mogą wynieść nawet 720 stawek dziennych. Dodatkowo po zamianie auta masz 30 dni na jego przerejestrowanie w wydziale komunikacji odpowiednim dla twojego miejsca zamieszkania. Przekroczenie tego terminu jest zagrożone karą w wysokości do 1000 złotych. Pamiętaj też, że do rejestracji zamienionego samochodu potrzebujesz ważnej polisy OC, aktualnego przeglądu technicznego, karty pojazdu oraz tablic rejestracyjnych.
Umowa zamiany samochodu – o czym jeszcze trzeba pamiętać?
Decydujesz się na podpisanie umowy zamiany samochodu? Kiedy już zdobędziesz nowe auto, pamiętaj nie tylko o rejestracji i opłaceniu podatków. Musisz też zgłosić fakt nabycia nowego auta do towarzystwa ubezpieczeniowego. Dzięki temu ubezpieczyciel obliczy nową składkę. Na dopełnienie tych formalności masz 14 dni. Zapamiętaj też, że w każdej chwili możesz wypowiedzieć aktualną umowę ubezpieczenia, która zostanie przeniesiona wraz z umową zamiany samochodu.
Podsumowując – podczas podpisywania umowy zamiany samochodu, koniecznie zamieść w niej numer dowodu osobistego każdej ze stron, dokładne dane samochodów oraz wszelkie zapiski, które wykluczyłyby późniejsze roszczenia. Umowę zamiany samochodu koniecznie sporządź w dwóch egzemplarzach dla każdej ze stron. W ten sposób staniesz się właścicielem samochodu osobowego w formie zamiany. Decydując się na zamianę zawsze sprawdź stan techniczny pojazdów, wartość przedmiotu zamiany oraz pamiętaj o tym, że taka transakcja także podlega opodatkowaniu przez US.