Zarówno nadsterowność, jak i podsterowność są zachowaniami samochodu, który utracił przyczepność i zaczyna poruszać się niezgodnie z poleceniami kierowcy oraz kątem skręcenia kierownicy. Każde z nich wymaga jednak odmiennej reakcji, aby opanować pojazd i pozwolić mu powrócić na właściwy tor jazdy. Czym się charakteryzują? Jak reagować na oba rodzaje poślizgu?
Czym jest podsterowność samochodu i kiedy ma miejsce?
To zdecydowanie jedna z najniebezpieczniejszych sytuacji, które mogą przydarzyć się kierowcy podczas jazdy. Podsterowność jest bowiem sytuacją, w której to koła przedniej osi samochodu tracą trakcję. Z tego powodu samochód skręca w znacznie mniejszym stopniu, niż wynika to z ustawienia opon i kierownicy i „wypada” z zakrętu – niekiedy nawet jedzie całkowicie prosto, a kierowca nie jest w stanie w żaden sposób skręcić. Do zjawiska tego dochodzi najczęściej podczas jazdy samochodami z napędem na przód – szczególnie, jeśli przekraczamy bezpieczną prędkość.
Podsterowny samochód – jak się zachować?
Przede wszystkim należy zachować spokój. Gwałtowne reakcje kierowcy nie sprzyjają opanowaniu sytuacji – niezależnie od powodu utraty kontroli nad pojazdem. Jakakolwiek gwałtowna reakcja może tylko pogorszyć sytuację i zakończyć Twoją podróż w rowie, ale w jeszcze gorszy sposób. Co więc zrobić? Stopniowo zacznij zwalniać pedał przyspieszenia – tak, aby samochód samoistnie rozpoczął wytracanie prędkości, w ramach tzw. hamowania silnikiem. Staraj się naciskać przy tym hamulca i stopniowo zmieniać pozycję kierownicy w przeciwną do aktualnego łuku, który pokonuje. Unikaj przy tym jakichkolwiek mocniejszych ruchów.
Co, jeśli to nie wystarczy?
Niekiedy jednak może okazać się, ze standardowe sposoby na wyjście z podsterowności nie wystarczą i nie udaje się przywrócić przyczepności osi przedniej. Co wówczas można zrobić? Często jedynym, ale również ostatecznym rozwiązaniem okazuje się zaciągnięcia hamulca ręcznego, albo jego krótkotrwałe użycie, aby szybko z podsterowności przejść w nadsterowność i zmienić kierunek jazdy – zanim dojdzie do wypadku czy wypadnięcia z drogi. Jest to jednak bardzo wymagający manewr, wymagający dużego doświadczenia w korygowaniu zachowania auta, dlatego nie każdy kierowca sobie z nim poradzi.
Czym jest poślizg nadsterowny?
W tym przypadku mamy do czynienia z utratą trakcji na tylnej osi pojazdu, co manifestuje się jej „uciekaniem” na zewnątrz zakrętu i skłonnością do wyprzedzania przodu samochodu. Do takiego zjawiska częściej dochodzi w pojazdach z napędem osi tylnej, np. podczas zbyt szybkiego przyspieszania, ale również w modelach z przednim napędem, zwłaszcza podczas „zabaw” z hamulcem ręcznym na śliskiej powierzchni czy dynamicznego pokonywania zakrętów na lodzie i śniegu. Nadsterowność samochodu jest wykorzystywana również podczas tzw. driftowania, czyli wprowadzaniu samochodu w kontrolowany poślizg i jego kontrolowaniu.
Poślizg nadsterowny – co robić?
Jeśli podczas skrętu auto wpadło w nadsterowność, to bardzo łatwo stracić nad nim kontrolę i pozwolić, aby tylne koła zaczęły wypadać z łuku zakrętu, prowadząc do poważnego zagrożenia dla kierowcy i innych uczestników ruchu. W takim przypadku, aby odzyskać przyczepność, należy doprowadzić do skrętu kół w tę samą stronę, w którą ucieka tył samochodu. Chociaż dla wielu kierowców naturalna wydaje się próba odzyskania przyczepności tylnych kół przez skręcanie w przeciwną stronę do tej, w którą ucieka tylna oś, to jest to błąd, który prowadzi do zwiększenia uslizgu i może prowadzić do obracania się wokół własnej osi.
Nadsterowność samochodu – co zrobić?
Jeśli wspomniane sposoby nie pomagają, to doświadczeni kierowcy mogą zdecydować się na radykalniejsze posunięcie – próbę zachowania przyczepności przez przeniesienie dociążenia na przód samochodu. Działa to szczególnie w przypadku pojazdów przednionapędowych. Należy wówczas nacisnąć równocześnie hamulec i sprzęgło, a samochód zacznie charakterystycznie nurkować, co przeniesie ciężar na przód auta i ograniczy nadsterowność.
Nadsterowność i podsterowność – najważniejsze jest opanowanie!
Niezależnie od tego, z jakiego powodu koła tracą przyczepność, kluczowe jest opanowanie kierowcy i jak najszybszy powrót do przyczepności przednich lub tylnych kół, co umożliwi bezpieczne pokonanie zakrętu. Jeśli zachowasz opanowanie i będziesz kontrolować skręt kół samochodu, to najprawdopodobniej uda ci się bezpiecznie wyprowadzić go z poślizgu.