Za twórcę wysokoprężnej jednostki napędowej, która była prekursorem dla takich konstrukcji, jak silnik 2.0 TDI, 1.9 TDI, 1.6 TDI czy 1.6 HDI, uważany jest Rudolf Alexander Diesel. Pracował on nad napędami z zapłonem samoczynnym. Dążył on do tego, by jego dzieło było dużo wydajniejsze od znanych dotąd rozwiązań zasilanych benzyną. Początkowo stosowano silnik Diesla jednak nie w samochodach osobowych, lecz statkach morskich i lokomotywach pociągowych. Za pierwszą pełnoprawną konstrukcję tej klasy stosowaną w pojazdach kołowych przyjmuje się tą, zamontowaną w Mercedesie-Benz 260 D.
Rozwój silnika wysokoprężnego Diesla na przestrzeni lat
Rozpoczęta w 1936 roku produkcja przyniosła dynamiczny rozwój silnika wysokoprężnego. Już po dwóch latach liczba wyprodukowanych Mercedesów z tą jednostką napędową wyniosła 2000 sztuk. Lata 50. XX w. to już rozkwit nowej technologii, stanowiącej alternatywę dla rozwiązań benzynowych. Za zaletę tych konstrukcji silnikowych uważano ich wysoką trwałość i niskie zużycie paliwa, szczególnie na długich trasach. 1978 r. to data produkcji pierwszego samochodu wyposażonego w silnik z dodatkową turbiną, czyli turbodiesel. Był to francuski Peugeot 604.
Za protoplastów współczesnych pojazdów z jednostką Diesla uważa się Fiata Cromę z 1985 roku oraz Alfa Romeo JTD z 1997 r., który został wyposażony w system wtryskowy Common Rail. Obecnie rozwiązania te są wypierane na rzecz modeli hybrydowych oraz elektrycznych. Jedną z przyczyn są działania proekologiczne mające na celu całkowite wyeliminowanie motoryzacji z emisji szkodliwych związków lotnych do atmosfery. Jeżeli jednak rozważasz kupno samochodu z silnikiem Diesla to wiedz, iż najnowsze pojazdy są wyposażone w niskoemisyjne, bardzo ekologiczne rozwiązania.
Konstrukcja nowoczesnych silników Diesla
Jak wygląda konstrukcja nowoczesnych silników Diesla? Nie odbiega ona znacząco od tego, co mogliśmy znać z motoryzacji w poprzednich dziesięcioleciach. Wysokoprężna jednostka napędowa jest zbudowana z wałów rozrządu oraz korbowego, koła zamachowego, specjalnej przekładni nawrotno-redukcyjnej, a także popychaczy i korbowodu. W jego wnętrzu znajduje się także wstępna komora spalania, wtryskiwacze, filtr powietrza oraz układ głowicy. Elementy są wspomagane przez zespół innowacyjnych sterowników elektronicznych.
Jak działają silniki Diesla?
W trakcie pracy silnik 2.0 HDI, podobnie jak inne jednostki wysokoprężne Diesla, spala mieszankę paliwowo-powietrzną. W przeciwieństwie do rozwiązań benzynowych nie ma konieczności wzniecenia iskry celem jej zapłonu, gdyż dochodzi do niego samoczynnie. Sprężane powietrze w cylindrze jest zasysane z zewnątrz i podgrzewane do bardzo wysokiej temperatury z zakresu 700-900oC. W efekcie dochodzi do zapalenia się mieszaniny i wtryśnięcia oleju. Z tą zasadą działania są związane problemy zimnego rozruchu w okresie jesienno-zimowym.
Niezawodny i oszczędny silnik 1.9 TDI
Nie ulega wątpliwości, że jedną z najbardziej niezawodnych jednostek napędowych jest trwały i tani w eksploatacji wysokoprężny silnik 1.9 TDI. Diesel tej klasy niejednokrotnie był wymieniany przez doświadczonych mechaników jako wzór niezawodności. Z pewnością mogłeś spotkać się z nim, poszukując samochodu dla siebie. Kultowa konstrukcja jest wyposażona w system bezpośredniego wtrysku paliwa Turbo Direct Injection. Początkowo stosowano tutaj rotacyjną pompę wtryskową wraz z zespołem dwustopniowych wtryskiwaczy.
Rozwiązanie technologiczne, opracowane przez inżynierów firmy Volkswagen, zrewolucjonizowało motoryzację i pozwoliło na stworzenie wydajnej, a zarazem oszczędnej konstrukcji silnikowej. Relatywnie mała ilość paliwa pozwala tu na uzyskanie dużej mocy. Jednocześnie opisywany przez nas silnik 1.9 TDI to Diesel łatwy w serwisowaniu i niemalże bezobsługowy. Jednym z pierwszych samochodów, w których został on zamontowany, było legendarne Audi 80. W późniejszych latach był on montowany również w autach marki Seat, Skoda czy Ford.
Jakie wady ma silnik 1.9 TDI?
Jeśli zastanawiasz się, czy popularna wysokoprężna jednostka napędowa jest pozbawiona wad, to wiedz, że i ona jest narażona na ryzyko awarii. Jedną z najczęściej wymienianych usterek silnika 1.9 TDI jest uszkodzenie układu wtryskowego. Objawia się ono zauważalnym spadkiem mocy, a jednocześnie zwiększeniem spalania paliwa, a także zabarwionym na czarno, gęstym dymem wydobywającym się z rury wydechowej. Kolejną bolączką jest zawór EGR i związany z nim wyciek oleju, a zarazem praktyczny brak dynamiki, który determinują problemy z turbosprężarką.
Wielu kierowców narzeka na wysokie koszty napraw silnika 1.9 TDI. Przykładowo wymiana turbiny wraz z zespołem wtryskiwaczy i dwumasowym kołem zamachowym to kwota na poziomie nawet kilku tysięcy złotych. Alternatywą w tym przypadku może być usługa kompleksowej regeneracji układu. Pamiętaj jednak, że często wspomniane awarie zwykle są spowodowane nie wadami fabrycznymi, lecz nieprawidłową eksploatacją i serwisowaniem auta u niedoświadczonych mechaników. Z tego względu warto regularnie sprawdzać stan techniczny napędu.
Zalety i wady wysokoprężnych silników Diesla
Jedną z największych zalet wysokoprężnych silników Diesla jest niskie spalanie przy dłuższych trasach. Są one bezkonkurencyjne w porównaniu z jednostkami napędowymi zasilanymi benzyną czy gazem LPG. Na uwagę zasługuje też wysoki moment obrotowy i doskonała dynamika uzyskiwana już przy ok. 2000 obrotach na minutę. Ułatwia to prowadzenie pojazdu, wyprzedzanie i czerpanie nieskrępowanej przyjemności z jazdy. Nierzadko istnieje też możliwość podniesienia osiągów poprzez modyfikacje programowe na poziomie elektronicznego układu sterowania.
Zasadniczą wadą jednostek wysokoprężnych takich jak silnik 2.0 HDI jest wysoka cena zakupu w porównaniu z rozwiązaniami technologicznymi zasilanymi benzyną. Przekłada się to również na wyższe koszty napraw i czynności serwisowych. Kultura pracy również nie należy do najwyższych. Z pewnością możesz odczuć różnicę w postaci głośniejszej pracy układu napędowego. Sama budowa Diesla jest również bardziej skomplikowana. Najbardziej awaryjne elementy to:
- turbosprężarka;
- filtr cząstek stałych DPF;
- zawory EGR oraz pompo-wtryskiwacze Common Rail.
Czy silniki Diesla są awaryjne?
Dotkliwe awarie i kosztowne naprawy silników Diesla to jedne z najczęstszych argumentów przeciwko rozwiązaniom wysokoprężnym, jakie podnoszą ich przeciwnicy. Ich złożona budowa sprawia, że są narażone na wiele usterek wymagających interwencji doświadczonego mechanika. Często ich powodem jest eksploatacja w trybie miejskim, co wiąże się z jazdą z niedogrzaną jednostką napędową. Pamiętaj, że w mieście i przy krótkich trasach, szczególnie w okresie jesienno-zimowym dużo lepszym wyborem będzie auto z napędem benzynowym.
Najczęstsze usterki w silnikach Diesla – układ oczyszczania spalin
Wśród najczęściej wymienianych awarii w silnikach Diesla są usterki zaawansowanych układów oczyszczania spalin. Ich zadaniem jest redukcja emisji tlenków azotu i innych szkodliwych substancji do atmosfery. Systemy SCR czy filtry DPF skutecznie obniżają ilość niepożądanych związków lotnych, jakie opuszczają wydech. Jednocześnie ulegają zużyciu po kilkudziesięciu-kilkuset tysiącach kilometrów w zależności od trybu eksploatacji pojazdu. Zapchany komponent można wymienić, wyczyścić albo zregenerować w profesjonalnym serwisie.
Awaria turbosprężarki w silniku Diesla
Kolejnym elementem ulegającym częstym awariom w silnikach Diesla jest turbosprężarka wraz z osprzętem. Dynamiczna, sportowa jazda w mieście tuż po odpaleniu silnika Diesla źle wpływa na pracę i kondycję turbiny. Konsekwencją są usterki układu dolotowego, które wiążą się z kosztowną naprawą lub regeneracją. Cena naprawy może wahać się od kilku do nawet kilkunastu tysięcy złotych. W przypadku wielu starszych aut jest ona nieopłacalna. Warto zatem zadbać o prawidłową eksploatację jednostki napędowej, a do ulicznych wyścigów wybrać inny pojazd.
Usterki w obrębie układu wtryskowego w silnikach Diesla
Układ wtryskowy to kolejny zespół, z którego usterkami możesz zmagać się, będąc właścicielem samochodu z silnikiem Diesla. Na awarie wtryskiwaczy ma wpływ wiele czynników. Może to być niskiej jakości paliwo, serwisowanie przez niedoświadczonego mechanika, a także stosowanie nieprzemyślanego chip-tuningu. Może również dojść do zatkania końcówek zanieczyszczeniami w postaci opiłków metalu. Dochodzi także do przepalenia cewek zapłonowych oraz wycieków spod uszczelek. Koszty napraw wahają się zwykle od kilkuset do kilku tysięcy złotych.
Klapy wirowe i EGR
Jeszcze jednym elementem, o którym warto wspomnieć, są klapy wirowe oraz EGR. Ich zadaniem jest zapewnienie odpowiednio niskiej emisji szkodliwych związków lotnych, a w konsekwencji spełnienie norm ekologicznych.
Koło zamachowe w 1.6 HDI i 1.9 TDI
Ostatnim komponentem, który występuje w wielu jednostkach, takich jak 1.6 HDI czy 1.9 TDI jest dwumasowe koło zamachowe. Stanowi ono bolączkę użytkowników kilkunastoletnich aut z silnikiem wysokoprężnym. Przyczyną jego awarii jest zwykle częsta jazda na niskich obrotach. Koszty naprawy mogą przekraczać nawet 10000 zł.
Wybór pomiędzy silnikami Diesla a benzyniakami
Wybór pomiędzy Dieslem a benzyną to odwieczny dylemat użytkowników samochodów osobowych, dostawczych i ciężarowych. Jeżeli również zastanawiasz się, która konstrukcja będzie lepsza w twoim wypadku, to postaramy się podpowiedzi.
- Przede wszystkim musisz rozważyć, ile kilometrów będziesz pokonywał w ciągu roku. Jeżeli będzie to jazda głównie w trasie, to silnik wysokoprężny, taki jak 1.6 HDI czy 1.9 TDI będzie doskonałym wyborem.
- Jeśli jednak planujesz poruszać się głównie w mieście na małe odległości, to lepszym zakupem będzie auto z jednostką napędową zasilaną benzyną.
- Niskie zużycie paliwa, szczególnie na dalekich trasach, to kolejna zaleta, która skłania użytkowników w kierunku wyboru auta na Diesel. Korzyści ujawniają się w szczególności, gdy weźmiesz pod uwagę konstrukcje o mocy rzędu kilkuset KM. Wówczas spalanie oleju napędowego jest znacząco niższe w porównaniu do pojazdu o podobnych osiągach, lecz wyposażonego w silnik benzynowy.
- Jeśli zależy ci na ekologii, to zdecydowanie powinieneś wybrać jeden z nowszych modeli, które mają dodatkowo zamontowane filtry cząstek stałych. Spełniają one normy ekologiczne i przyczyniają się do redukcji emisji substancji lotnych do atmosfery.
Na co jeszcze zwrócić uwagę przy zakupie auta z silnikiem Diesla?
Rozważając zakup samochodu z wysokoprężnym silnikiem Diesla, warto zwrócić uwagę nie tylko na koszty codziennej eksploatacji, lecz również okresowego serwisu oraz ewentualnych napraw. Są one dużo wyższe niż w przypadku jednostek napędowych zasilanych benzyną. Często jednak wynikają z nieprawidłowego serwisowania przez niedoświadczonych mechaników, a jednocześnie zaniedbań samych użytkowników. Z tego względu powinieneś naprawiać takie auto tylko u zaufanych specjalistów z odpowiednim doświadczeniem. W ten sposób unikniesz kosztownej wymiany koła dwumasowego, filtra DPF czy zaworów EGR.
Trwałe i tanie w eksploatacji silniki TDI
Nie podlega dyskusji, że silniki TDI oraz HDI to jednostki trwałe i tanie w eksploatacji. Jednostki wysokoprężne charakteryzują się niskim spalaniem w szczególności przy ekonomicznej jeździe na dłuższych trasach krajowych i międzynarodowych. Jednocześnie są mniej problematyczne niż auta zasilane benzyną z dodatkową instalacją na gaz LPG. Stanowią idealny wybór jako pojazdy flotowe i firmowe. Są również często wybierane przez przedsiębiorstwa budowlane.
Ze względu na skomplikowaną budowę nowoczesnych silników wysokoprężnych Diesla mogą być one droższe w serwisowaniu niż jednostki benzynowe. Powinieneś wziąć ten fakt pod uwagę, rozważając zakup auta nowego, jak i używanego. Szczególnie w tym drugim przypadku i pojazdach z dużym przebiegiem może okazać się konieczny kompleksowy remont bloku silnikowego. Przed finalizacją transakcji warto udać się zatem do najbliższej stacji diagnostycznej i sprawdzić stan techniczny interesującego Cię egzemplarza samochodu.